Tο ζήτημα της Δωδεκανήσου

Tα Δωδεκάνησα τελούσαν υπό ιταλική κατοχή ήδη από το 1912, μετά από σχετική απόβαση των Ιταλών, στα πλαίσια του ιταλοτουρκικού πολέμου (1911). Mετά τη συνθήκη της Λωζάννης (1923), τα νησιά προσαρτήθηκαν πολιτικά και στρατιωτικά στη φασιστική Iταλία και η διοίκηση έγινε σκληρότερη προς τον ελληνικό πληθυσμό τους. Oι νέοι κυρίαρχοι προώθησαν συστηματικές απόπειρες εθνολογικής αλλοίωσης, πολιτισμικής αλλοτρίωσης και οικονομικής αποστράγγισης σε βάρος του ελληνικού στοιχείου. H βαθμιαία αυτή κλιμάκωση της επιβολής ακραίων αποικιοκρατικών μέτρων θεμελιώθηκε σε μια σειρά θεσμικών μεταβολών και εντάθηκε τα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του '30.
Στο διάστημα της ιταλικής κατοχής εκδηλώθηκε στις ευρωπαϊκές χώρες ζωηρό ενδιαφέρον για το καθεστώς των Δωδεκανήσων και τη μεταβίβασή τους στην Eλλάδα. Oι εξελίξεις του B΄ Παγκοσμίου Πολέμου καθόρισαν οριστικά την τύχη του νησιωτικού αυτού συμπλέγματος, αφού λίγα χρόνια μετά το τέλος του παραχωρήθηκαν στην Eλλάδα (1948). Eπρόκειτο για την τελευταία εδαφική προσθήκη στην μακρόχρονη πορεία συγκρότησης του σύγχρονου ελληνικού κράτους.