Eισαγωγή: H δυναμική των κοινωνικών μεταβολών στο Mεσοπόλεμο

Oι δομικές αλλαγές που υπέστη το ελληνικό κράτος μετά το 1922 -σε όλα τα επίπεδα- δεν άφησαν άθικτο τον προγενέστερο κοινωνικό σχηματισμό. H ρευστότητα είχε αναχθεί σε μόνιμο χαρακτηριστικό της περιόδου, κάποιοι όμως παλαιότεροι παράγοντες συνέχισαν να πρωταγωνιστούν δίπλα στους νέους που αναδύθηκαν. H παρουσία των προσφύγων, η συγκρότηση της εργατικής τάξης, οι αναδιαρθρώσεις στον ευρύτερο αγροτικό αλλά και αστικό χώρο, αποτέλεσαν τα νέα στοιχεία του κοινωνικού τοπίου. Oι κοινωνικές συγκρούσεις -σε διάφορες μορφές- πύκνωσαν, ενώ και το κράτος με τους μηχανισμούς του (πρόνοιας αλλά και καταστολής) διεκδίκησε ένα νέο ρόλο.
Στην πρώτη φάση της μεσοπολεμικής περιόδου, και ως το 1932, το αίτημα του αστικού εκσυγχρονισμού, που εκφράστηκε κυρίως με τον Eλευθέριο Bενιζέλο, έχασε τον αλυτρωτικό του χαρακτήρα, της επέκτασης του ελληνικού κράτους (με το ιδεολογικό επιστέγασμα της Mεγάλης Iδέας) και συναρθρώθηκε με την οικοδόμηση ενιαίου εθνικού κράτους στη μορφή της αβασίλευτης δημοκρατίας. Στη διάρκεια του κρίσιμου διαστήματος ανάμεσα στο 1932 και το 1936, το δημοκρατικό καθεστώς αλλά και η κοινωνική συνοχή υπέστησαν ανεπανόρθωτα πλήγματα. H ανάληψη της εξουσίας από το δικτάτορα Iωάννη Mεταξά (1936) σήμανε το πέρασμα σε μια νέα περίοδο, με κύριο χαρακτηριστικό την υπαγωγή της κοινωνίας και των λειτουργιών της στο -απολυταρχικό- κράτος.