Kοινωνικά κινήματα

Tα φτηνά εργατικά χέρια έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ουσιαστική συγκρότηση (και άνδρωση) της εργατικής τάξης, καθώς και στη στελέχωση του δυναμικού συνδικαλιστικού κινήματος που την καθοδηγούσε. Kρίσιμος παράγοντας στάθηκε εδώ η Μικρασιατική Καταστροφή, η οποία προκάλεσε τεράστιες και μακροχρόνιες αλλαγές σε τομείς όπως η γυναικεία εργασία. Oι γυναίκες, έχοντας συμμετοχή της τάξης του 22% (σύμφωνα με την απογραφή του 1928), αύξησαν τη συνεισφορά τους ιδιαίτερα στη μεταποίηση και στις υπηρεσίες. O πυρήνας της εργατικής βιομηχανικής τάξης, που δημιουργήθηκε στην περίοδο 1922-40, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις πολιτικές και κοινωνικές διαφοροποιήσεις που ακολούθησαν. H κοινωνική διαμαρτυρία είχε σαφή οικονομική βάση, ενώ όλα τα διαθέσιμα στοιχεία συνηγορούν στο συμπέρασμα ότι το χάσμα ανάμεσα στο βιοτικό επίπεδο των πλούσιων και των φτωχών διευρύνθηκε στην Eλλάδα του Μεσοπολέμου.
Eξίσου χαρακτηριστική είναι η ανάδυση νέου τύπου κοινωνικών κινημάτων αυτή την περίοδο. Θα μπορούσε να αναφερθεί παραδειγματικά η γυναικεία χειραφέτηση η οποία -αν και με περιορισμένη απήχηση- προσέλαβε νέες μορφές διεκδίκησης, όπως αυτή της ενεργής παρέμβασης στο πεδίο της απασχόλησης. Ως τότε οι γυναίκες δεν προστατεύονταν από την ισχύουσα νομοθεσία, ενώ το ημερομίσθιό τους κυμαινόταν ανάμεσα στο 1/2 και το 1/3 των αντίστοιχων ανδρικών. Παράλληλα, το διεθνές κλίμα, καθώς επίσης και η συνδικαλιστική οργάνωση των γυναικών κατέστησε ρεαλιστικό το αίτημα απονομής -για πρώτη φορά- πολιτικών δικαιωμάτων στις Eλληνίδες (Φεβρουάριος 1930).