Οι μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση

Οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες, που είχαν ξεκινήσει ήδη από τις αρχές του αιώνα, συνεχίστηκαν κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου με τα νομοσχέδια του υπουργού Παιδείας Κωσταντίνου Γόντικα, το 1929 και Γεωργίου Παπανδρέου, από το 1930. Κυρίαρχη στο πνεύμα των δύο νομοθετικών ρυθμίσεων ήταν η λειτουργικότητα της εκπαίδευσης και η προσαρμογή του σχολείου στις ανάγκες της οικονομικής ανάπτυξης. Τα ποικίλα ομοειδή σχολεία ενοποιήθηκαν και η γενική εκπαίδευση διαιρέθηκε σε δύο ισόχρονους κύκλους: έξι χρόνια Δημοτικό σχολείο και έξι Γυμνάσιο. Με βάση τα νομοσχέδια αυτά, προβλεπόταν η ίδρυση κατώτερων επαγγελματικών σχολείων, νυχτερινών Δημοτικών και ανώτερου Παρθεναγωγείου, ενώ θεσπίστηκαν τα μικτά Δημοτικά σχολεία για την αντιμετώπιση, μεταξύ άλλων, και του μεγάλου ποσοστού γυναικείου αναλφαβητισμού. Για την καλύτερη κατάρτιση του διδασκαλικού προσωπικού προβλεπόταν η φοίτησή τους σε ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τις Παιδαγωγικές Ακαδημίες. Στα πλαίσια της νομοθετικής προσπάθειας του Γεωργίου Παπανδρέου, το υπουργείο Παιδείας προχώρησε στην ίδρυση Ανώτατου Εκπαιδευτικού Συμβουλίου και στην ανάληψη του συνόλου της διοίκησης της εκπαίδευσης. Τα μαθήματα του σχολείου, ωστόσο, δεν άλλαξαν ουσιαστικά και η διδασκαλία των αρχαίων εξακολούθησε να κυριαρχεί στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα. Όσα σημαντικά έγιναν, σχετικά με τα διδακτικά βιβλία, με τα προγράμματα και τα σχολικά κτίρια (πρόγραμμα σχολικών κτιρίων) έμειναν χωρίς συνέχεια, ενώ με τις καθυστερήσεις και τις αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν ανακόπηκε η πορεία των μεταρρυθμίσεων. Το δικτατορικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου επανέφερε το τετραετές Δημοτικό σχολείο και πραγματοποίησε διαδοχικές αναδιαρθρώσεις στη μέση εκπαίδευση, οι οποίες ακύρωναν τις προηγούμενες τροποποιήσεις. Προχώρησε σε ριζικές αλλαγές στη διδακτέα ύλη και στα διδακτικά βιβλία και συγκρότησε την επιτροπή που επιμελήθηκε τη σύνταξη της Γραμματικής της Δημοτικής (ουσιαστικά έργο του Μανόλη Τριανταφυλλίδη).