Το ιστοριογραφικό έργο του Πλήθωνα


Η νέα ανάγνωση του αρχαίου ελληνικού και ρωμαϊκού παρελθόντος από τον Πλήθωνα συνδέθηκε στα κείμενα του και με μια ιδιαίτερη ιδεολογική λειτουργία της ιστορίας. Τα πεπραγμένα των μεγάλων μορφών της αρχαιότητας χρησιμοποιούνται συστηματικά, ως οδηγός δράσης για το παρόν. Μ’ αυτό τον τρόπο, η πολιτική ζωή της αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης αναδεικνύονται σε παραδείγματα προς μίμηση.
Η περίοδος της αρχαίας δημοκρατίας είναι βέβαια στο περιθώριο και το ενδιαφέρον του Πλήθωνα ελκύει κυρίως η μακεδονική μοναρχία. Εδώ κινείται μέσα στα πλαίσια της βυζαντινής ιστοριογραφικής παράδοσης, η οποία αγνοούσε τα δημοκρατικά καθεστώτα της αρχαιότητας κι ενδιαφερόταν κυρίως για τη μοναρχία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ως προάγγελο της οικουμενικής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ο "φιλόσοφος του Μυστρά" γράφει αρχαία ελληνική ιστορία από τη μάχη της Μαντίνειας (361 π.Χ.), ως το θάνατο του Φιλίππου (336 π.Χ.), επιλέγοντας με προσοχή χωρία από αρχαίες πηγές. Στο κείμενό του αναδεικνύει το βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Β', ως τη μεγάλη προσωπικότητα που ενοποίησε πολιτικά το χώρο της αρχαίας Ελλάδας κάτω από το μακεδονικό σκήπτρο. Εδώ οι αναλογίες με τα πολιτικά προβλήματα του 15ου αιώνα είναι παραπάνω από εμφανείς. Ο Πλήθων αναζητά τον ηγέτη εκείνο, που θα ενώσει υπό την εξουσία του τα κρατίδια του ελλαδικού χώρου και θα αντιμετωπίσει με επιτυχία την τουρκική απειλή.
Πλήθων - βιογραφικά στοιχεία Πλατωνισμός Στάσεις απέναντι στην αρχαία Ελλάδα Τριαδικά σχήματα κοινωνικής οργάνωσης