Η πλατωνική κίνηση στον Μυστρά (15ος αιώνας)

Η νέα ανάγνωση των πλατωνικών κειμένων από τον Πλήθωνα και τους μαθητές του, τους οδήγησε στην άρνηση του Χριστιανισμού και στην προσχώρηση σε μια πολυθεϊστική θρησκεία, δικής τους επινόησης. Το νέο θρησκευτικό σύστημα διέπεται από αυστηρή ιεραρχία, πλατωνικής προέλευσης, όπου καθεμία θεότητα αντιπροσωπεύει μια φυσική δύναμη κι έχει μια συγκεκριμένη θέση στον κόσμο. Το σχήμα χαρακτηρίζεται από μια ιδιότυπη αιτιοκρατία. Οι σχέσεις ανάμεσα στις θεότητες και τον υλικό κόσμο είναι ανάλογες προς τη σχέση προτύπου και ειδώλου στα πλατωνικά κείμενα.
Η ειδωλολατρική κίνηση του Μυστρά -όπου συμμετείχαν κι ο Μιχαήλ Αποστόλιος, ο μυστηριώδης Ιουβενάλιος, ο Δημήτριος Ραούλ Καβάκης, αλλά κι άλλοι σημαντικοί διανοούμενοι, οι οποίοι αργότερα απομακρύνθηκαν από τον παγανισμό, όπως ο Βησσαρίων και ο Λαόνικος Χαλκοκονδύλης- είχε τη μορφή κλειστής κάστας, με αριστοκρατικό χαρακτήρα και δε δημοσιοποιούσε τις απόψεις της. Το βασικό κείμενο αναφοράς της ομάδας ήταν οι Νόμοι του Πλήθωνα, έργο γραμμένο κατ’ απομίμηση του ομώνυμου πλατωνικού συγγράμματος. Ο παγανιστικός αυτός κύκλος φαίνεται ότι διαλύεται μετά το θάνατο του Πλήθωνα, στα 1452. Οι πληθωνικοί Νόμοι πέφτουν τότε στα χέρια του πατριάρχη Κωνσταντινούπολης, Γεώργιου Γεννάδιου Σχολάριου και καταλήγουν στην πυρά. Ελάχιστα αποσπάσματα του κειμένου αυτού έφθασαν ως εμάς. Κάποια, που είχαν αντιγραφεί από μαθητές του Πλήθωνα κι άλλα, που άφησε ο ίδιος ο Σχολάριος, ως στοιχεία αποδεικτικά για τις παγανιστικές πεποιθήσεις του συγγραφέα τους.
Πλήθων - βιογραφικά στοιχεία Στάσεις απέναντι στην αρχαία Ελλάδα Πλήθων - ιστοριογραφικό έργο Τριαδικά σχήματα κοινωνικής οργάνωσης