Topography of Ancient Olympia

Ναός του Δία

εισαγωγή | άγαλμα | μετόπες | αετώματα

Η διακόσμηση των αετωμάτων

Το ανατολικό και το δυτικό αέτωμα έφεραν εκλεπτυσμένες συνθέσεις από παριανό μάρμαρο, που από άποψη τεχνοτροπίας ανήκουν στον αυστηρό ρυθμό. Και στα δύο αετώματα ο γλύπτης τοποθέτησε τα αγάλματα κατά μήκος του άξονα των αετωμάτων.

Στο ανατολικό αέτωμα απεικονίζεται η μυθική αρματοδρομία ανάμεσα στον Πέλοπα, πρίγκιπα της Λυδίας, και το βασιλιά της Πίσας Οινόμαο. Σύμφωνα με το μύθο, ο τελευταίος είχε συμφωνήσει να παντρέψει την κόρη του Ιπποδάμεια με όποιον θα τον κέρδιζε σε αρματοδρομία. Σε αυτό το σημείο ο καλλιτέχνης παρουσιάζει τα κύρια πρόσωπα της ιστορίας. Στο κέντρο του αετώματος βρίσκεται ο Δίας που κρίνει την έκβαση του αγώνα. Τον περιστοιχίζουν τα δύο κύρια πρόσωπα, ο Πέλοπας και ο Οινόμαος. Δίπλα στον κάθε ήρωα στέκονται αντίστοιχα η Ιπποδάμεια και η Στερόπη, σύζυγος του Οινομάου. Ακολουθούν δύο νεανικές γονατιστές μορφές, ένας άντρας στα αριστερά και μια γυναίκα στα δεξιά. Δύο ομάδες αλόγων που σέρνουν άρματα ακολουθούν. Ο ηλικιωμένος άνδρας στη δεξιά πλευρά θεωρείται ότι είναι ο μάντης του Οινομάου, ο οποίος προβλέπει το θάνατο του βασιλιά. Δίπλα του βρίσκεται ένας νέος άντρας που δεν έχει ταυτιστεί. Οι δύο ξαπλωμένες μορφές νεαρών στο άκρο της κάθε πλευράς έχουν αναγνωριστεί από τον Παυσανία, που επισκέφτηκε την περιοχή το 2ο αιώνα μ.Χ., ως προσωποποιήσεις των ποταμών Κλαδέου (δεξιά) και Αλφειού (αριστερά).

Στο δυτικό αέτωμα απεικονίζεται η μάχη μεταξύ Λαπιθών και Κενταύρων. Σε σύγκριση με το ύφος του ανατολικού αετώματος, η σκηνή είναι γεμάτη κίνηση. Σύμφωνα με το μύθο, οι Κένταυροι, προσκεκλημένοι στο γάμο του Πειρίθοου, βασιλιά των Λαπιθών, μέθυσαν και αποπειράθηκαν να απαγάγουν τις γυναίκες και τα αγόρια των Λαπιθών. Στο κέντρο της σύνθεσης στέκει ο Απόλλωνας που επεμβαίνει για να αποκαταστήσει την τάξη. Αριστερά του βρίσκεται μία ομάδα που αποτελείται από τρεις μορφές: τον Κένταυρο Ευριτίωνα, που έχει αρπάξει τη μνηστή του Πειρίθοου, και ένα Λαπίθη που ετοιμάζεται να του επιτεθεί. Δίπλα τους είναι ένας Κένταυρος που έχει αρπάξει ένα παιδί. Πιο αριστερά, ένας άλλος Κένταυρος έχει αρπάξει μια Λαπιθίδα, ενώ ακριβώς το ίδιο θέμα απεικονίζεται και στα δεξιά του Απόλλωνα. Σύμφωνα με τον Παυσανία, ο άντρας με τον πέλεκυ που στέκεται δίπλα στο θεό είναι ο Θησέας. Δίπλα σ' αυτό το σύμπλεγμα υπάρχουν δύο ζεύγη Κενταύρων που μάχονται με Λαπίθες. Η σύνθεση ολοκληρώνεται με ξαπλωμένες Λαπιθίδες στα δύο άκρα του αετώματος.