Tοπογραφία αρχαιολογικού χώρου Oλυμπίας

Ναός του Δία

εισαγωγή | άγαλμα | μετόπες | αετώματα

Eισαγωγή

Στην εσωτερική πλευρά του νότιου περιβόλου της Άλτης βρίσκεται ο ναός του Δία. Η ανέγερσή του άρχισε μετά την αναδιοργάνωση του κράτους των Ηλείων (472 π.Χ.) και την ίδρυση της πρωτεύουσάς τους Ήλιδας, σε σχέδια του Ηλείου αρχιτέκτονα Λίβωνα, και ολοκληρώθηκε γύρω στο 457 π.Χ. Πρόκειται όχι μόνο για το πιο μνημειώδες κτήριο στην Ολυμπία, αλλά και για το μεγαλύτερο δωρικό περίπτερο ναό στην Πελοπόννησο. Θεωρούνταν υπόδειγμα δωρικού ρυθμού, χάρη στην καθαρότητα του ύφους και την υψηλή ποιότητα της κατασκευής του.

Ήταν κτισμένος σε κρηπίδωμα ύψους 3 μ. περίπου, λόγω της κλίσης του εδάφους προς την κοίτη του ποταμού Αλφειού. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε ντόπιος κογχυλιάτης λίθος, που επιχρίστηκε με λεπτό λευκό μαρμαροκονίαμα, για να δίνει την εντύπωση του μαρμάρου. Είχε έξι κίονες στις στενές πλευρές και δεκατρείς στις μακριές, με διαστάσεις 10,53 μ. ύψος και 2,25 μ. διάμετρο στην κάτω επιφάνειά τους και κιονόκρανα πλάτους 2,65 μ. Πρόκειται για τους βαρύτερους κίονες στην Ελλάδα που, ωστόσο, ήταν σχεδιασμένοι με αρμονία και συμμετρία. Επάνω στον ιδιαίτερα υψηλό θριγκό (4,09 μ.) έστεκε μαρμάρινη σίμη με γραπτή διακόσμηση και 51 υδρορρόες σε κάθε πλευρά. Ο σηκός του είχε πρόναο και οπισθόδομο, ενώ εσωτερικά υπήρχαν δύο διώροφες κιονοστοιχίες από επτά κίονες η καθεμιά. Στο εσωτερικό του ναού βρισκόταν το χρυσελεφάντινο λατρευτικό άγαλμα του Δία, έργο του γλύπτη Φειδία και ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Για την κατασκευή των αγαλμάτων στα αετώματα, των ανάγλυφων μετοπών στον πρόναο και τον οπισθόδομο, καθώς και της κεράμωσης της στέγης, χρησιμοποιήθηκε νησιωτικό μάρμαρο.