Από τη Νεότερη Νεολιθική και μετά, υπάρχουν ενδείξεις ότι αλλάζει και η σύνθεση της συλλογικής ταυτότητας. Οι νεκροί απομακρύνονται για πρώτη φορά από το χώρο των ζωντανών, αφού θάβονται κατά συστάδες σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους (νεκροταφεία) που βρίσκονται έξω από τον οικισμό.

Η απομάκρυνση αυτή συνοδεύεται από αλλαγές στην οργάνωση του χώρου: το φαινόμενο της ομόκεντρης διάταξης των οικιών και του περιορισμού των ελέθερων χώρων ανάμεσά τους που παρατηρείται σε μερικούς οικισμούς (Διμήνι και Σέσκλο) κατά τη Νεότερη Νεολιθική εποχή αντανακλά πιθανόν αλλαγές και στην κοινωνική οργάνωση των μελών του, όπως για παράδειγμα τον περιορισμό της ελεύθερης αμοιβαιότητας που χαρακτήριζε μέχρι τώρα τις σχέσεις μεταξύ των οικογενειών και την άσκηση μεγαλύτερου ελέγχου από νέους φορείς ελέγχου και εξουσίας που εδράζουν στο κέντρο του οικισμού και δρουν στο πλαίσιο της κοινότητας.

Όπως προκύπτει από πολλά εθνογραφικά παραδείγματα κοινωνιών οργανωμένων σε γένη και διευρυμένες-πολυγονικές οικογένειες, είναι δυνατόν τα γηραιότερα ή ικανότερα μέλη του γένους να ασκήσουν μία τέτοιας μορφής ενδοκοινοτική εξουσία, ρυθμιστικού και οργανωτικού χαρακτήρα. Το δικαίωμα αυτό άσκησης ελέγχου μεταβιβάζεται συνήθως κληρονομικά και προσδίδει κύρος και δύναμη. Ίσως λοιπόν παρόμοιας μορφής εξουσία να επικράτησε και στη νεολιθική κοινότητα, όπου εικάζεται η συγκρότηση σε γένη και διερυμένες οικογένειες.