ΣΥΡΙΑ
Xωριά     Qal' at Sem'an     Aντιόχεια-Aπάμεια     "Πόλεις-οχυρά"

Qal' at Sem'an, ένα προσκυνηματικό κέντρο στην οροσειρά του Bήλου
  Κοντά στην κορυφή του ασβεστολιθικού όγκου του Βήλου, και όχι μακριά από το χωριό Τελανισσός (Deir Sem'an), βρίσκεται το Καλάτ Σιμάν (Qal'at Sem'an). Πάνω σ' αυτό το λόφο ο άγιος Συμεών ο Στυλίτης αποσύρθηκε σε νεαρή ηλικία (δεν ήταν πάνω από είκοσι ετών), το 410-412, και παρέμεινε μέχρι το θάνατό του το 459. Υπήρξε αναχωρητής και μέγας ασκητής και, ενώ στην αρχή επέλεξε να είναι αλυσοδεμένος μέσα σε ένα ψηλό κλουβί, πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην κορυφή ενός κίονα, ύψους σχεδόν είκοσι μέτρων. Αυτός ο παράξενος άνθρωπος ήταν γνωστό ότι είχε αποτρέψει με θαυματουργό τρόπο πολλές φυσικές καταστροφές, όπως σεισμούς, ξηρασίες και επιθέσεις από άγρια ζώα. Ευσεβείς προσκυνητές απ' όλο τον κόσμο συνέρρεαν για να τον προσκυνήσουν, ανάμεσά τους πέρσες αυλικοί και οι αδελφές του Θεοδοσίου Β' (408-450). Ο στυλιτισμός, αυτή η ιδιόμορφη έκφραση ασκητισμού, ήταν πολύ διαδεδομένος στη Συρία, την Παλαιστίνη, τη Μικρά Ασία, τη Γεωργία κι ακόμα τη Γαλατία. Ο Συμεών ο εν τω θαυμαστώ όρει (521-592), γνωστός και ως Συμεών ο Νεότερος, και ο Ιωάννης του Καφρ Ντεριάν (Kafr Derian) είναι δύο άλλοι γνωστοί σύριοι στυλίτες.
  Η Τελανισσός ήταν ένα μεγάλο κέντρο προσκυνήματος, με τεράστιους ξενώνες και πολλές εκκλησίες. Συνδεόταν με το συγκρότημα προσκυνήματος στο Καλάτ Σιμάν μέσω μίας στοάς, με πάγκους κατά μήκος, όπου μπορούσε κανείς να αγοράσει τα αναγκαία, όπως κεριά, αναθήματα και ενθύμια του προσκυνήματος. Το επιβλητικό συγκρότημα, με κτήρια 12.000 τετραγωνικών μέτρων και έναν τεράστιο επιμήκη περίβολο, χρονολογείται την εποχή της βασιλείας του αυτοκράτορα Ζήνωνα (475-490).
  Τρεις μεγάλες τοξωτές θύρες στο χαμηλότερο νότιο τοίχο του περιβόλου, οδηγούσαν σε μία πρώτη αυλή, όπου βρισκόταν η οικία του επιστάτη και μία κρήνη. Από εδώ μπορούσε κανείς μέσα από τέσσερα ζεύγη τοξωτών ανοιγμάτων να προχωρήσει προς τα βόρεια σε μία δεύτερη πολύ μεγαλύτερη πλατεία, κατά μήκος της οποίας βρίσκονταν τα βασικά κτήρια του συγκροτήματος: ένας ξενώνας για τους επισκέπτες, μία μικρή εκκλησία και ένα παρακείμενο βαπτιστήριο. Στην επιμήκη αυλή βρίσκονταν ακόμη ένα μοναστήρι με τριώροφα κελιά, ένα παρεκκλήσι, ένα κοιμητήριο και στο απώτατο άκρο το ίδιο το μαρτύριο. Το βαπτιστήριο ήταν κτισμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να αποκρύπτει τη θέα στο λουτρό από τα περίεργα βλέμματα των επισκεπτών: η οκτάγωνη εσωτερική αίθουσα πλαισιωνόταν από διαδρόμους που διευκόλυναν την κυκλοφορία (όπως στον Άγιο Ιωάννη της Εφέσου, τον Άγιο Θεόδωρο της Γέρασας, τον Άγιο Μηνά) και η κολυμπήθρα βρισκόταν μέσα σε μία μεγάλη κόγχη, στην οποία η πρόσβαση γινόταν μόνο από τον ανατολικό διάδρομο. Η πυραμιδοειδής ξύλινη στέγη του κτηρίου πιθανόν αντέγραφε τη στέγη του οκταγώνου του μαρτυρίου.
  Το μαρτύριο έχει την κάτοψη ελεύθερου σταυρού. Κάθε κεραία αποτελεί και μία βασιλική, διαστάσεων περίπου 26x23 μέτρα (η ανατολική μόνο είχε μήκος 39 μέτρα). Στο κέντρο του σταυρού υψωνόταν ένα οκτάγωνο, διαστάσεων περίπου 26x26 μέτρα. Εξαιτίας του απότομου εδάφους, η δυτική βασιλική είχε κτιστεί πάνω σε μία σειρά από τοξοστοιχίες που σχημάτιζαν ένα πλάτωμα με καταπληκτική θέα προς την κοιλάδα του Αφρίν (Afrin). Η λειτουργία γινόταν στην ανατολική πτέρυγα, με το ασυνήθιστο για τα βόρεια συριακά πρότυπα ιερό με τρεις αψίδες (τριμερές). Τα ψηφιδωτά δάπεδα, οι επενδύσεις μαρμάρου και μαρμαροθετημάτων (opus sectile) και ένας άμβωνας με διπλή κλίμακα λάμπρυναν το οικοδόμημα.
  Ο στύλος του αγίου Συμεών βρισκόταν στο κέντρο του οκταγώνου (η βάση και ένα τμήμα του κίονα είναι ακόμα στη θέση τους) και την κορυφή του, το σημείο όπου έζησε ο άγιος, έβλεπαν οι προσκυνητές από τα υπερώα της βασιλικής και μέσα από τα σιδερόφρακτα εσωτερικά παράθυρα. Ο γενειοφόρος άγιος με την καλύπτρα λέγεται ότι εμφανιζόταν τακτικά ως όραμα μέσα στο οκτάγωνο. Τοιχοποιία από ασβεστόλιθο και ξύλινες στέγες χρησιμοποιήθηκαν σε όλο το συγκρότημα, όπως και στα χωριά της οροσειράς του Βήλου. Απλά, κομψά κυμάτια κατά μήκος των θυρών και των παραθύρων και ζωφόροι με λεπτά φύλλα άκανθας διακοσμούσαν τους πολυάριθμους κίονες και τα τόξα.

 
Δες επίσης: Μοναστικά κέντρα