Ετήσια Έκδοση του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού για τον Πολιτισμό και την Τεχνολογία
ΙΜΕρος
Τεύχος 4 / 2004
τρέχον τεύχος
γράμμα της σύνταξης
άρθρα *
παρουσιάσεις
ταυτότητα
πρακτικά *
δικτυοκρισίες δικτυογραφίες
αρχείο τευχών
επόμενο τεύχος
οδηγίες υποβολής άρθρων
επικοινωνία
switch language


Πρακτικά

2nd International Workshop on ICTs, Arts and Cultural Heritage: Digital Art Technologies, Applications and Policy

The Foundation of the Hellenic World organized the 2nd International Workshop on ICTs, Arts and Cultural Heritage: Digital Art Technologies, Applications and Policy on October 31st and November 1st 2003. The event was held at the premises of the cultural centre Hellenic Cosmos. The workshop focused on the domain of digital artistic creativity, its supporting technology and the policies related to its promotion, distribution and quality control. It brought together artists, scholars, researchers and technology providers for into an interdisciplinary discussion regarding the applied technologies in art, new forms of digital art and expression, as well as issues related to the distribution and handling of content.

The papers included in the current issue of IMEROS are the contributions of the participants to this event. The workshop was structured in three thematic areas: New and Emerging Technologies, Applied Technologies and Economic and Policy Issues. Moreover, the last session was dedicated to a series of live demonstrations of digital artworks and cultural content applications conducted by artists, researchers and engineers. The adopted structure comprised a wide range of issues that were addressed during the conference, contributing to the adoption of a holistic, a multidisciplinary approach towards the use of new technologies in arts and cultural heritage.

The workshop was organised within the framework of the European Thematic Network artnouveau - on the transition to the digital era of arts and culture, which is funded by the European Commission (under the 5th Framework Programme Information Society Technology). The Network aims at defining new user-centered approaches to experience arts and culture in a lively, individual and user-friendly way. In a more general perspective, the network seeks to establish a platform for information exchange and discussion about opportunities of advanced information technologies for the artistic and cultural application domain. The consortium of the artnouveau network consists of the following members: Computer Graphics Center (ZGDV/Germany), Fraunhofer Institute for Computer Graphics (IGD/Germany), Foundation of the Hellenic World (FHW/Greece), VICOMTech (VIC/Spain), University of Minho (UM/Portugal), University of Deusto (UD/Portugal), San Sebastian City Museum (MST/Spain), Centro de Computacao Grafica (CCG/Portugal), Museu de Alberto Sampaio (MAS/Portugal).

The network has already organized two other similar events. The 1st International Workshop for ICTs, Arts and Cultural Heritage with Special Emphasis on Applications, Local Development and Informal Learning took place in Donostia-San Sebastian on 5th May 2003. The workshop was addressed to policy makers, scholars, researchers, artists, computer professionals and others who are working within the broadly defined areas of Digital Arts and Culture. A national workshop entitled "Digital Culture and Artistic Creation: The Greek Experience" was held at the premises of the cultural centre Hellenic Cosmos on March 3rd 2003. The workshop aimed at depicting the current state of cultural and artistic applications in Greece relevant to the ones adopted abroad, focusing on the innovative artistic creation and the use of digital technology.

Antonia Zervaki
Foundation of the Hellenic World

Τίτλοι ανακοινώσεων

Κωνσταντίνος Μουστάκας, Δημήτριος Τζοβάρας και Μιχάλης Στρίντζης «Εργαλείο Δημιουργίας Στερεοσκοπικών Βίντεο με Χρήση της Δομής των Αντικειμένων και Υπολογισμού της Κίνησης από Ακολουθίες Μονοσκοπικών Εικόνων».
Sedlak Pavel και Smetana Pavel «Από Κοινού Δημιουργία σε Εικονικό χώρο».
Βασίλειος Βλαχάκος, Θωμάς Πλιάκας, Αθανάσιος Δεμίρης και Νικόλαος Ιωαννίδης «Πολύτροπη Αλληλεπίδραση Ανθρώπου-Μηχανής και Τεχνικές Απεικόνισης Πραγματικού Χρόνου για ένα Φορητό Ξεναγό επαυξημένης Πραγματικότητας σε Εφαρμογές Πολιτιστικής Κληρονομιάς».
Δημήτρης Χριστόπουλος, Αθανάσιος Γκαϊτατζής και Γεώργιος Παπαϊωάννου «Τεχνικές Βασισμένες σε Εικόνες για τον Εμπλουτισμό Εικονικών Περιβαλλόντων».
Leonel Valbom, Aderito Marcos και Computer Graphics Centre «WAVE - Ένας Εικονικός Ηχητικός Χώρος».
Michael Schnaider, Cornelius Malerczyk «Η Χρήση της Τεχνολογίας Μεικτής Πραγματικότητας σε Πολιτιστικές Εφαρμογές».
Emanuela Saladini «Ο Οίκος της Χαμένης Μνήμης».
Morgan Showalter «Ψηφιακός Νους».
Gabriele Blome, Monika Fleischmann, Wolfgang Strauss και Jochen Denzinger «Μεταδίδοντας τον Ψηφιακό Πολιτισμό - Χώροι Γνώσης, Τοπικοί και Δικτυακοί».
Όλγα Βενετσιάνου «Αναπαράσταση Μουσικής στο Χώρο».
Αθανάσιος Σίδερης «Η Αρχαία Τέχνη σε Ψηφιακό Περιβάλλον».
Tony Lavender και Αντωνία Ζερβάκη «Διατήρηση της ψηφιακής τέχνης, προβλήματα, προοπτικές και προκλήσεις στον τομέα της πολιτικής».

Περιλήψεις

Κωνσταντίνος Μουστάκας, Δημήτριος Τζοβάρας και Μιχάλης Στρίντζης Εργαλείο Δημιουργίας Στερεοσκοπικών Βίντεο με Χρήση της Δομής των Αντικειμένων και Υπολογισμού της Κίνησης από Ακολουθίες Μονοσκοπικών Εικόνων

Αυτή η εργασία παρουσιάζει μια πρωτότυπη μέθοδο που βασίζεται σε αντικείμενα για να παράγει μια ακολουθία στερεοσκοπικών εικόνων από μια πηγή μονοσκοπικού βίντεο, χρησιμοποιώντας αμφίδρομη εκτίμηση κίνησης και ανάκτηση της επίπεδης κίνησης, της κίνησης στο χώρο και της γεωμετρικής δομής των αντικειμένων. Η ανάκτηση της δομής βασίζεται σε επέκταση των φίλτρων Kalman και σε μια αποδοτική μέθοδο ανίχνευσης της μετατόπισης τμημάτων αντικειμένων πάνω στην εικόνα. Παρουσιάζεται ακόμα ένα περιβάλλον εργασίας το οποίο παρέχει έναν αριθμό εργαλείων για την παρέμβαση του χρήστη και την υποβοήθηση των αποδοτικών μεθόδων τεχνητής όρασης που προτείνονται. Τα πειραματικά αποτελέσματα δείχνουν ότι η κατά επίπεδα αναπαράσταση του σκηνικού, σε συνδυασμό με τον προτεινόμενο αλγόριθμο για την παρακολούθηση προτύπων μέσα στην ακολουθία εικόνων, παράγουν πολύ ακριβή αποτελέσματα.

Sedlak Pavel, και Smetana Pavel Από Κοινού Δημιουργία σε Εικονικό χώρο

Αυτό το άρθρο παρουσιάζει ένα παράδειγμα τεχνολογικής εφαρμογής στο χώρο της ψηφιακής τέχνης. Αντί να αντιπροσωπεύει ένα συγκεκριμένο αντικείμενο τέχνης, η εφαρμογή είναι ένα περιβάλλον δημιουργίας σχεδιασμένο για πειραματισμό σε συνθήκες πραγματικού χρόνου στο χώρο της εικονικής μεικτής πραγματικότητας και σε σχέση τόσο με τις εικαστικές όσο και με τις δραματικές τέχνες. Η νέα αυτή πλατφόρμα για από κοινού δημιουργία σε εικονικό χώρο είναι γνωστή με το όνομα eGaLab, το οποίο είναι ακρώνυμο για το ηλεκτρονικό εργαστήριο και χώρο εκθέσεων. Η πλατφόρμα δημιουργήθηκε μέσα από μια αποτελεσματική ανταλλαγή γνώσης ανάμεσα σε καλλιτέχνες, επιστήμονες και μηχανικούς και η πραγματοποίησή της συντονίστηκε και συνδιοργανώθηκε από τρεις πολιτιστικούς φορείς: CIANT (International Centre for Art and New Technologies in Prague), CYPRES (Centre Interculturel de Pratiques, Recherches et Echanges Transdisciplinaires) και MIDE (Museo Internacional de Electrografia).

Βασίλειος Βλαχάκος, Θωμάς Πλιάκας, Αθανάσιος Δεμίρης και Νικόλαος Ιωαννίδης, Πολύτροπη Αλληλεπίδραση Ανθρώπου-Μηχανής και Τεχνικές Απεικόνισης Πραγματικού Χρόνου για ένα Φορητό Ξεναγό επαυξημένης Πραγματικότητας σε Εφαρμογές Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Αυτή η εργασία παρουσιάζει το πρόγραμμα LIFEPLUS. Πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα IST για την κατασκευή μιας φορητής μονάδας-ξεναγού επαυξημένης πραγματικότητας για μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους. Το ακρώνυμο σημαίνει «Πρωτότυπη αναπαράσταση αρχαίων τοιχογραφιών και δημιουργία αφήγησης με εμβύθιση του χρήστη σε εικονικό χώρο, ο οποίος θα περιλαμβάνει και θα συνδυάζει πραγματικές σκηνές και εικονική δυναμική πανίδα και χλωρίδα». Το σύστημα, το οποίο είναι ακόμη στο στάδιο του πρωτοτύπου, προσφέρει καθοδήγηση, αναπαραστάσεις κατεστραμμένων κτηρίων στην Πομπηία και αναβιώνει την αρχαία ζωή. Στόχος του είναι να επιτρέψει στους χρήστες καλύτερη κατανόηση της αρχικής χρήσης του διαδικτυακού κόμβου, να συνδεθεί με τα αντικείμενα που έχουν βρεθεί σε ανασκαφές και παρουσιάζονται στο μουσείο της Νάπολης, καθώς και να εξηγήσει τις κύριες κοινωνικές πτυχές και την τεχνογνωσία των αρχαίων χρόνων. Το τελικό φορητό σύστημα ξενάγησης αναμένεται να εφαρμοστεί σε μεγάλους αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία στην Ευρώπη.

Δημήτρης Χριστόπουλος, Αθανάσιος Γκαϊτατζής και Γεώργιος Παπαϊωάννου, Τεχνικές Βασισμένες σε Εικόνες για τον Εμπλουτισμό Εικονικών Περιβαλλόντων

Στο άρθρο που ακολουθεί περιγράφονται οι μεθοδολογικές πτυχές της εφαρμογής διάφορων εδραιωμένων τεχνικών στο χώρο της εικονικής πραγματικότητας, προκειμένου να εμπλουτιστούν και να επεκταθούν οι δυνατότητες μιας πλατφόρμας αναπαράστασης εικονικών κόσμων. Το άρθρο περιγράφει τις αντίστοιχες τεχνικές και προχωράει στην ανάλυση προβλημάτων και λεπτομερειών υλοποίησης. Τέλος, παρέχονται παραδείγματα και αποτελέσματα εφαρμογής για καθεμία από τις τεχνικές που περιγράφεται.

Leonel Valbom, Aderito Marcos και Computer Graphics Centre, WAVE - Ένας Εικονικός Ηχητικός Χώρος

Το άρθρο αυτό σκιαγραφεί το υπόβαθρο και δίνει μια περιγραφή για το έργο WAVE και την αρχιτεκτονική του υλοποιημένου συστήματος, το οποίο ξεκίνησε στο Τμήμα Πληροφοριακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου του Minho, σε συνεργασία με μια ερευνητική ομάδα από το Computer Graphics Centre ZGDV στο Guimar_es. Σκοπός του έργου είναι να στηθεί ένα εικονικό περιβάλλον εμβύθισης, στο οποίο η μουσική και ο ήχος (3D ή όχι) παίζουν σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση ενός εικονικού μουσικού οργάνου για παραστάσεις, εκπαίδευση, ψυχαγωγία και πειραματισμό. Το εικονικό περιβάλλον χρησιμοποιεί ένα σύστημα που περιλαμβάνει δύο ράβδους με ασύρματους αισθητήρες που μετατρέπουν κινήσεις σε σήματα MIDI για την αλληλεπίδραση του χρήστη με αυτό, καθώς και έναν υπολογιστή για την επεξεργασία των γραφικών, των σημάτων MIDI και του ήχου.
Η εφαρμογή χρησιμοποιεί τρεις διαφορετικούς τρόπους έκφρασης/αλληλεπίδρασης. Ο ένας περιλαμβάνει έναν ψηφιακό συνθέτη μουσικής, ο δεύτερος ένα μείκτη με δυνατότητες εγγραφής και καταγραφής ακολουθιών τόνων και ο τελευταίος ένα σύστημα τρισδιάστατης αναπαράστασης ήχου. Τα διαφορετικά περιβάλλοντα εργασίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναλλάξ, αλλά είναι συνεχώς διαθέσιμα και ενεργά. Σε κάθε διαφορετικό τρόπο εργασίας, υπάρχει μια ζώνη ελέγχου στα αριστερά, η οποία μπορεί να αλλάζει τις παραμέτρους του περιβάλλοντος. Η ράβδος στο αριστερό χέρι του χρήστη ελέγχει τη στάθμη των παραμέτρων και σε ορισμένες περιπτώσεις βοηθά στην παραγωγή του ήχου ή της μουσικής, για τα οποία είναι υπεύθυνο το δεξί χέρι.
Αυτό το εικονικό όργανο αποσκοπεί στη δημιουργία μουσικών φράσεων από απλές χειρονομίες, καθώς και στον έλεγχο της συμπεριφοράς των ήχων με μεγάλο βαθμό ελευθερίας, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στο χρήστη να διαχειρίζεται τα κανάλια εκφράσεων και τους ενσωματωμένους αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης του συστήματος.

Michael Schnaider, Cornelius Malerczyk, Η Χρήση της Τεχνολογίας Μεικτής Πραγματικότητας σε Πολιτιστικές Εφαρμογές

Οι πολιτιστικοί οργανισμοί, όπως είναι τα μουσεία και οι χώροι εκθέσεων, έρχονται αντιμέτωποι με το πρόβλημα του ανταγωνισμού στο πώς να προσελκύσουν περισσότερους επισκέπτες, και γενικότερα κοινό, με τη βοήθεια διάφορων μορφών εκπαιδευτικών και ψυχαγωγικών παροχών. Ως συνέπεια αυτού, αναζητούν νέους τρόπους παρουσίασης του περιεχομένου τους, για να ενισχύσουν τη ζήτηση σε ψυχαγωγικά εκπαιδευτικά προγράμματα σχετιζόμενα με τον πολιτισμό.
Αυτό το άρθρο στοχεύει στην προώθηση της ιδέας της εφαρμογής της τεχνολογίας μεικτής πραγματικότητας στον πολιτισμό. Με αυτό το σκεπτικό, περιγράφει δύο σενάρια για πρωτότυπη παρουσίαση και αλληλεπίδραση, τα οποία υιοθετούν υπάρχουσες τεχνολογίες σε πολιτιστικές εφαρμογές επίδειξης. Κατά συνέπεια, δεν παρέχονται αλγοριθμικές λεπτομέρειες και επιστημονικό υπόβαθρο, καθώς κάτι τέτοιο είναι έξω από τους στόχους του άρθρου.

Emanuela Saladini, Ο Οίκος της Χαμένης Μνήμης

Αυτό το άρθρο παρουσιάζει ένα έργο στα βήματα καλλιτεχνών, όπως οι Kurt Schwitters και Piotr Kowalsky. Προτείνει τη δημιουργία ενός δικτυακού κόμβου για την αναζήτηση και προβολή αποσπασμάτων της συλλογικής μας μνήμης, ο οποίος θα αποτελείται από ήχους, εικόνες, κείμενα και βίντεο παρμένα από βάσεις δεδομένων στο Διαδίκτυο. Τα αποσπάσματα αυτά χρησιμεύουν στη δημιουργία ενός αντιμνημείου προς τιμή της λήθης και της λησμονιάς, ικανού να μετατρέψει μεμονωμένα δείγματα μνήμης σε ποιητικά σύμβολα.

Morgan Showalter, Ψηφιακός Νους

Παρατηρήσεις σχετικά με την εξάπλωση και την επιρροή των ψηφιακών εργαλείων στη σύγχρονη καλλιτεχνική πρακτική.

Gabriele Blome, Monika Fleischmann, Wolfgang Strauss, και Jochen Denzinger, Μεταδίδοντας τον Ψηφιακό Πολιτισμό Χώροι Γνώσης, Τοπικοί και Δικτυακοί

Το κεντρικό θέμα του άρθρου είναι η σύλληψη του χώρου γνώσης ως μιας στρατηγικής για τη μετάδοση πολιτιστικών πληροφοριών είτε μέσω Διαδικτύου είτε επιτόπου, το οποίο αποτελεί και σημαντικό μέρος της δουλειάς της ερευνητικής ομάδας MARS στο Fraunhofer Institute for Media Communication. Χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της δικτυακής πλατφόρμας netzspannung.org, παρουσιάζεται ένας συνδυασμός υποδομής και ιδεών που προσφέρει ένα μέσο για δραστηριότητες μετάδοσης του ψηφιακού πολιτισμού. Τα εργαλεία ανάκτησης γνώσεων, με την ευκαιρία που δίνουν για οπτικοποίηση των δεδομένων, η εξερεύνηση μεγάλου όγκου δεδομένων και η δημιουργία προσωποποιημένων χαρακτηριστικών γνώσης, απαρτίζουν έναν καίριο πυρήνα πλοήγησης για τη διάσχιση και οπτική απεικόνιση του χώρου των δεδομένων. Η ομάδα MARS πιστεύει ότι μία από τις κυριότερες προκλήσεις είναι η ενσωμάτωση ψηφιακών χώρων γνώσης σε δημόσιους χώρους. Για αυτό, αναπτύσσονται τεχνολογίες φυσικής επικοινωνίας με τον υπολογιστή και σενάρια μεικτής πραγματικότητας, τα οποία παρέχουν ορθολογιστική πρόσβαση σε ψηφιακούς χώρους γνώσεων και συσχετίζουν τη μετάδοση γνώσης με το χώρο και τις διαδικασίες επικοινωνίας.

Όλγα Βενετσιάνου Αναπαράσταση Μουσικής στο Χώρο

Αυτή η εργασία περιγράφει ένα έργο που διεξήχθη τον Ιούλιο του 2001 και σκοπός του ήταν η δημιουργία τρισδιάστατων μοντέλων στον υπολογιστή από μουσικά κομμάτια. Στην αρχή δημιουργήθηκε ένα διάγραμμα περιγραφής της μουσικής με τη βοήθεια ειδικού συμβολισμού. Σε αυτό τον συμβολισμό, κάθε ήχος παριστάνεται με ένα συγκεκριμένο σχήμα, όπως για παράδειγμα, μια κόκκινη γραμμή είναι ο ρυθμός. Το διάγραμμα στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε ως βάση για μια τρισδιάστατη δομή αφού κάθε σύμβολο μπορεί να παράγει μια τρισδιάστατη μορφή. Τέλος, η εικόνα της μορφής συνδυάστηκε με την αρχική μουσική σε ένα σύντομο βίντεο ώστε ο ακροατής να μπορεί να παρακολουθήσει και την οπτική εκδοχή της μουσικής. Μέσα από αυτό το έργο, μπορεί κανείς να προβληματισθεί περαιτέρω πάνω στη χωρική διάσταση της μουσικής και το ευρύτερο θέμα της σχέσης μεταξύ μουσικής και αρχιτεκτονικής.

Αθανάσιος Σίδερης, Η Αρχαία Τέχνη σε Ψηφιακό Περιβάλλον

Το άρθρο αυτό εξετάζει τις ψηφιακές εφαρμογές που σχετίζονται με την αρχαία τέχνη. Παρουσιάζονται εν συντομία οι φυσικές μορφές της και οι ψηφιακές αποτυπώσεις τους, καθώς και το καθεστώς ιδιοκτησίας των συλλογών αρχαίας τέχνης. Οι ομάδες κοινού εξετάζονται παράλληλα με τις λειτουργίες των ψηφιακών εφαρμογών και την αναλυτική τυπολογία των τελευταίων. Το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων συνεξετάζεται με εκείνο της δημιουργικότητας και της επιστημονικής καταλληλότητας και εγκυρότητας. Οι ψηφιακές πολιτικές των κατόχων αρχαίας τέχνης παρουσιάζονται τόσο από διοικητική, όσο και από κοινωνικοοικονομική σκοπιά, και σε συνάρτηση με τους κύριους λόγους για ψηφιοποίηση. Στα συμπεράσματα καταγράφονται οι ισχύουσες γενικές τάσεις και οι πιο επείγουσες ανάγκες.

Tony Lavender, Antonia Zervaki, Διατήρηση της ψηφιακής τέχνης: προβλήματα, προοπτικές και προκλήσεις στον τομέα της πολιτικής

Το πρώτο μέρος του άρθρου είναι αφιερωμένο στη γενικότερη προβληματική της διατήρησης των ψηφιακών έργων τέχνης. Μετά από μια σύντομη ιστορική αναδρομή σχετικά με τις εξελίξεις στον τομέα αυτό, γίνεται αναφορά στις πρακτικές που έχουν υιοθετηθεί από μια σειρά οργανισμών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ανάγκη να διατηρηθούν τα υπάρχοντα έργα καθώς και στην παρουσίαση της απαραίτητης μεθοδολογίας που σχετίζονται με την αρχειοθέτηση, την προσαρμογή σε εξελιγμένες τεχνολογίες, τις διαδικασίες εξομοίωσης και επανερμηνείας.
Το δεύτερο μέρος εστιάζεται στον τομέα των πολιτικών που αφορούν στο εν λόγω πεδίο. Η πρόοδος της τεχνολογίας και η ανάγκη να διατηρηθούν τα ψηφιακά έργα τέχνης απαιτούν τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου πολιτικής. Στο εν λόγω κείμενο παρουσιάζονται τα υπάρχοντα εργαλεία πολιτικής σε εθνικό, Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, αποτυπώνοντας έτσι την υπάρχουσα κατάσταση και αφήνοντας να διαφανεί η δυναμική που εμπεριέχεται στο νέο αυτό πεδίο πολιτικής.




| γράμμα της σύνταξης | άρθρα | παρουσιάσεις | ταυτότητα | πρακτικά |
δικτυοκρισίες δικτυογραφίες | επικοινωνία |
| αρχείο τευχών | επόμενο τεύχος | οδηγίες υποβολής άρθρων |
| τρέχον τεύχος | ΙΜΕ | πνευματικά δικαιώματα |
| αρχή σελίδας | αλλαγή γλώσσας |

© 2004: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού