Για τον 4ο αιώνα π.Χ. γνωρίζουμε κάπως περισσότερα στοιχεία για τη ζωγραφική από ό,τι για παλιότερες εποχές. Το γεγονός αυτό οφείλεται εν μέρει στη διατήρηση ορισμένων συνθέσεων σε ταφικά μνημεία κυρίως από τη Μακεδονία. Πρόσφατα αποδόθηκαν με πειστικά επιχειρήματα στο Νικόμαχο, έναν εξαίρετο ζωγράφο της εποχής, οι τοιχογραφίες του τάφου της Περσεφόνης στη Βεργίνα. Από τη Βεργίνα επίσης και από τη Δημητριάδα στη Θεσσαλία προέρχονται αρκετές ζωγραφισμένες επιτύμβιες στήλες. Επιπλέον, οι παραστάσεις του 4ου αιώνα υπήρξαν ιδιαίτερα δημοφιλείς και αντιγράφηκαν πολλές φορές στους επόμενους αιώνες. Ορισμένες από αυτές τις γνωρίζουμε από τοιχογραφίες της Πομπηίας. Ακόμα κι αυτή η έμμεση μαρτυρία από τα αντίγραφα φωτίζει τα επιτεύγματα και το ύφος της μεγάλης ελληνικής ζωγραφικής. Τέλος, η αγγειογραφία δεν έπαψε να μας παρέχει στοιχεία για τις ζωγραφικές καινοτομίες και το θεματολόγιο της μεγάλης ζωγραφικής. Τα πιο εύγλωττα παραδείγματα προέρχονται από αγγεία του ρυθμού Kερτς και αγγεία της Κάτω Ιταλίας που χρησιμοποιούν αρκετά επίθετα χρώματα.


Η χρήση της φωτοσκίασης συνεχίστηκε και στον 4ο αιώνα π.Χ. από ζωγράφους όπως ο Παυσίας από τη Σικυώνα, ο οποίος όμως την απέδιδε κυρίως με ευφυή συνδυασμό χρωμάτων. Σύμφωνα με τον Πλίνιο είχε πετύχει να αποδώσει ακόμα και τη διαφάνεια του γυαλιού σ' έναν πίνακα με θέμα τη Mέθη. Ο Τιμάνθης ήταν ένας άλλος μεγάλος ζωγράφος των αρχών του αιώνα και το πιο φημισμένο έργο του θεωρούνταν μία παράσταση της θυσίας της Ιφιγένειας στην Αυλίδα.


Γενικά τα μυθολογικά θέματα είχαν μεγάλη απήχηση, αν και δεν έλειπαν και θέματα ιστορικά όπως η μάχη της Μαντίνειας που ζωγράφισε ο Ευφράνορας, ο οποίος ήταν επίσης και φημισμένος γλύπτης ή η μάχη Ελλήνων και Περσών που αποδίδεται στον Αριστείδη, γιο του ζωγράφου Νικομάχου. Τα αλληγορικά θέματα φαίνεται πως ήταν ιδιαίτερα αγαπητά στον Απελλή από την Έφεσο που ζωγράφισε έναν πίνακα με προσωποποιήσεις της Διαβολής, του Φθόνου, της Άγνοιας, της Απάτης και της Αλήθειας. Στον Απελλή αποδίδεται επίσης υψηλή δεξιοτεχνία σε έργα που βασίζονται σε οπτικές απάτες, αλλά η φήμη του προερχόταν κυρίως από την ακρίβεια και τη λεπτότητα της γραμμής του. Ένα ανέκδοτο για έναν αγώνα μεταξύ αυτού και του Πρωτογένη παραδίδεται από τον Πλίνιο. Ο Απελλής βγήκε νικητής, αφού κατάφερε να φτιάξει μία τόσο λεπτή γραμμή ώστε ο αντίπαλός του να παραιτηθεί.



| εισαγωγή | τέχνες | γράμματα | εκπαίδευση | θρησκεία | Κλασική Εποχή

Σημείωση: Επιλέγοντας τις εικόνες μπορείτε να δείτε αυτές σε μεγέθυνση, καθώς και τις επεξηγήσεις τους.
Οι υπογραμμισμένες παραπομπές (links) οδηγούν σε σχετικά με αυτές κείμενα, ενώ οι μη υπογραμμισμένες αποτελούν επεξηγηματικό γλωσσάρι.