Πηγές > Πολιτιστικές επιδράσεις > Αιγυπτιακές επιδράσεις > Σκαραβαίοι

Οι δύο πιο αγαπητές κατηγορίες αιγυπτιακών αντικειμένων στη μινωική Κρήτη, οι σκαραβαίοι και τα λίθινα αγγεία, έγιναν αντικείμενο μίμησης από τους ντόπιους καλλιτέχνες. Ο τύπος του περιάπτου σε σχήμα σκαραβαίου με διακοσμημένη βάση απαντά στην Αίγυπτο στο τέλος του Αρχαίου Βασιλείου ή στην πρώιμη Πρώτη Μεταβατική Περίοδο. Σκαραβαίοι χωρίς διακόσμηση στη βάση τους εμφανίζονται ωστόσο και ανωρίτερα, στο Αρχαίο Βασίλειο. Στη συντριπτική τους πλειονότητα κατασκευάζονται από μαλακά, εύκολα στην κατεργασία τους υλικά -κυρίως ειδικά επεξεργασμένο στεατίτη με επικάλυψη υάλωσης (τα λεγόμενα white pieces)- και σπανιότερα από κόκαλο, όστρακο ή ελεφαντόδοντο. Από την εποχή της 12ης Δυναστείας οι σκαραβαίοι χρησιμοποιούνται και σαν σφραγίδες. Οι πρώτοι αιγυπτιακοί σκαραβαίοι εισάγονται στην Κρήτη ήδη κατά τη διάρκεια της Πρώτης Μεταβατικής Περιόδου, την εποχή δηλαδή της εμφάνισής τους στην Αίγυπτο. Η εισαγωγή τους συνεχίζεται μέχρι και τα υστερομινωικά χρόνια, η ντόπια παραγωγή σκαραβαίων ωστόσο φαίνεται πως παύει στο τέλος της Μεσομινωικής περιόδου.

Η μινωική παραγωγή σκαραβαίων έχει πρότυπο το αιγυπτιακό και όχι το ντόπιο κρητικό σκαθάρι, το οποίο ανήκει σε ένα εύκολα διακρινόμενο, κερασφόρο είδος. Το ντόπιο σκαθάρι απεικονίζουν μόνο οι μεγάλοι πήλινοι σκαραβαίοι που βρέθηκαν σε πολλά μεσομινωικά ιερά κορυφής. Το ίδιο κερασφόρο είδος σκαραβαίου απαντά και ως επίθετη πλαστική διακόσμηση στη μεσομινωική κεραμική. Εδώ πρόκειται για ένα καθαρά μινωικό θέμα. Ωστόσο, μια αιγυπτιακή επίδραση θα μπορούσε ίσως να ανιχνευθεί στη συμβολική σημασία του σκαθαριού. Οι μινωικοί σκαραβαίοι διακρίνονται εύκολα από τα αιγυπτιακά πρωτότυπα, μόνο στην περίπτωση που η βάση τους (σφραγιστική επιφάνεια) διακοσμείται με ένα τυπικό μινωικό μοτίβο. Η καταγωγή των υπόλοιπων παραδειγμάτων μπορεί να διακριβωθεί μόνο με βάση μια τεχνική λεπτομέρεια, και πιο συγκεκριμένα με την αυλάκωση που περιτρέχει την περιφέρεια της βάσης, η οποία -όπως έδειξαν οι έρευνες του Ingo Pini- στα αιγυπτιακά παραδείγματα είναι ορθογώνιας διατομής ενώ στα μινωικά λοξής, τριγωνικής διατομής. Και ο τρόπος κατασκευής αυτών των σκαραβαίων ακολουθεί επίσης τα αιγυπτιακά πρότυπα, καθώς αποτελούνται από καμένο ή κονιορτοποιημένο στεατίτη με επικάλυψη υάλωσης.

Δείτε επίσης:
Ταούρτ
Πίθηκος
Κροκόδειλος
Γάτα
Gravidenflaschen