.
FHW Button

Εγχειρίδια και βιβλία σχετικά με δεισιδαιμονικές θεωρίες και πρακτικές: Τα εγχειρίδια ή τα σχετικά βιβλία που αντιγράφτηκαν και άρα πιθανότατα χρησιμοποιούνταν αυτήν την εποχή ήταν το De daemonibus του Ψευδο-Ψελλού (11ος αιώνας), το Βιβλίο της σοφίας (5ου ή 6ου αιώνα), το Corpus Hermeticum, ο Έρμιππος του Ιωάννη Κατρώνη, η Αποτελεσματική Πραγματεία ή Υγρομαντεία του Σολομώντα και ένα βιβλίο με τον τίτλο Κυριανίδης.
εικονογραφικό πρόγραμμα: οι άγραφοι κανόνες που ορίζουν τη θέση και τη διάρθρωση των σκηνών σε ένα βυζαντινό ναό όπως για παράδειγμα η απεικόνιση του Παντοκράτορα που καταλαμβάνει πάντα τον τρούλλο.
Ειρήνη Ευλογία Χούμναινα (1291-1355 περίπου): Κόρη του Νικηφόρου Χούμνου και χήρα του Δεσπότη Ιωάννη Παλαιολόγου, γιου του Ανδρόνικου Β'. Στα 16 της χρόνια χήρεψε, έγινε μοναχή και ξόδεψε την περιουσία της ευεργετώντας φτωχούς και αναστυλώνοντας τη Μονή του Φιλάνθρωπου Σωτήρος. Απέκτησε μεγάλη προσωπική βιβλιοθήκη και σημαντική μόρφωση ως μαθήτρια του Θεόληπτου, χρηματοδότησε την αντιγραφή χειρογράφων και ανέλαβε μεγάλη αντιπαλαμική δράση.
Ειρήνη Μετοχίτη: Κόρη του Θεόδωρου Μετοχίτη που μορφώθηκε ιδαιτέρως λαμβάνοντας ακριβώς την ίδια εκπαίδευση με τον αδελφό της από το Νικηφόρο Γρηγορά.
έκφρασις: όρος που ήδη στην αρχαία λογοτεχνία χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει μια επίσημη περιγραφή προσώπων, τόπων, χρονικών περιόδων, πράξεων, γιορτών ή έργων τέχνης. Στους Βυζαντινούς συνηθίζονταν περισσότερο οι εκφράσεις για δημόσια κτήρια (κοσμικά ή εκκλησίες), θρησκευτικές γιορτές, κήπους, σκηνές κυνηγιού, παζάρια, γραφικά πρόσωπα και κυρίως πόλεις. Eκφράσεις πόλεων στην Υστεροβυζαντινή περίοδο έγραψαν οι Θεόδωρος Β' Λάσκαρης, Θεόδωρος Μετοχίτης, Ιωάννης Ευγενικός και Βησσαρίων.
Ελένη Καντακουζηνή Παλαιολογίνα: Αυτοκράτειρα, κόρη του αυτοκράτορα Ιωάννη Στ' Καντακουζηνού και σύζυγος του αυτοκράτορα Ιωάννη Ε' Παλαιολόγου. Έζησε από το 1333 ως το 1396 και είχε ισχυρή προσωπικότητα και λογοτεχνικό ταλέντο.
εξωνάρθηκας: η στενόμακρη αίθουσα που βρίσκεται δυτικά του νάρθηκα· πρόκειται δηλαδή για ένα δεύτερο προθάλαμο του ναού.
επίθεση μονοπροσώπων: υποχρεωτική παροχή όσων χρειάζονταν οι ελαφρά οπλισμένοι στρατιώτες ή ναύτες, η σιτάρκηση των κάστρων κ.ά.
επισκοπικοί κατάλογοι: κατάλογοι όπου καταγράφεται ιεραρχικά η εκκλησιαστική διοίκηση της αυτοκρατορίας.
επιτάφιος: λειτουργικό ύφασμα που συμβολίζει τη νεκρική σινδόνα του Χριστού. Αρχικά το πέπλο αυτό ονομαζόταν αήρ ή αμνός, απεικόνιζε τη συμβολική παράσταση του Ιησού νεκρού, περιστοιχισμένου από αγγέλους και προοριζόταν να καλύπτει στο Ιερό τα Τίμια Δώρα και να περιφέρεται στη Μεγάλη Είσοδο της Θείας Λειτουργίας. Αργότερα, το 15ο αιώνα, με την περιφορά του αμνού τη Μεγάλη Παρασκευή θα ονομαστεί Επιτάφιος και θα απεικονίζει την παράσταση του Επιτάφιου Θρήνου.
Ερμηνεία του Διονύσιου του εκ Φουρνά: Πρόκειται για ένα εγχειρίδιο με οδηγίες για τους αγιογράφους. Συγγραφέας του ήταν ο αγιορείτης μοναχός Διονύσιος από το Φουρνά της Ευρυτανίας (μεταξύ 1728-1733).
Ερρίκος της Φλάνδρας: Νεότερος αδελφός του Βαλδουΐνου της Φλάνδρας και δεύτερος αυτοκράτορας της λατινικής αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης (1206-16).
Ευγένιος Δ': Πάπας της Ρώμης (1431-47).
Εφραίμ: Xρονογράφος του τέλους του 13ου αιώνα ή των αρχών του 14ου που καταγόταν από τον Αίνο της Θράκης, μια πόλη στην ανατολική όχθη του ΄Eβρου (το σημερινό Enez).