Tο Θέατρο

H περιγραφή του Θεάτρου

H ορχήστρα του Θεάτρου έχει σχήμα τέλειου κύκλου, με διάμετρο περί τα 19,5 μέτρα. Στο γεωμετρικό της κέντρο υπήρχε κυκλική πέτρινη βάση επί της οποίας βρισκόταν η Θυμέλη, ένας βωμός του Διονύσου. H ορχήστρα ήταν ο χώρος δράσης του χορού κατά τη διάρκεια των παραστάσεων.

Συμμετρικά τοποθετημένα, μέσα στην ορχήστρα εντάσσονται τα τρία γεωμετρικά κέντρα για τη χάραξη των καμπύλων κερκίδων των εδωλίων έτσι ώστε να σχηματίζουν ένα αμβλυγώνιο τρίγωνο με την αμβλεία γωνία του στραμμένη προς τις κερκίδες. Mε κέντρο την κορυφή αυτής της αμβλείας γωνίας, χαράσσονται τα εδώλια των οκτώ κεντρικών κερκίδων, ενώ με κέντρο κάθε μια από τις δύο οξείες γωνίες του τριγώνου, χαράσσονται οι δύο εκατέρωθεν αντιδιαμετρικές, ακρινές κερκίδες. H χρήση των συγκεκριμένων τριών κέντρων, αντί ενός, επιτρέπει την καλύτερη ορατότητα χωρίς να διαταράσσει την αίσθηση της γεωμετρίας του σχεδίου. Θέατρο Οι σειρές των εδωλίων φαίνονται ως μέρη κανονικών, ομόκεντρων κύκλων και όχι ως μέρη ελλείψεων. Kαθώς οι κερκίδες του ανώτερου μέρους του Θεάτρου αναπτύσσονται ως προέκταση αυτών του κατώτερου, έχουν κατά συνέπεια τα ίδια γεωμετρικά κέντρα χάραξης. Όπως στα περισσότερα ελληνικά θέατρα η κατώτερη σειρά των εδωλίων είχε μορφή θρόνων, προοριζόμενων για ιερείς, επίσημους, αξιωματούχους κλπ. Tο σύνολο των βρόχινων υδάτων, που μαζεύονταν στο κοίλο και αναπόφευκτα κατέληγαν στην ορχήστρα, αποστραγγίζονταν μέσα από ένα ζεύγος αγωγών που ξεκινούσε από τα δύο άκρα του διαδρόμου, ανάμεσα στην ορχήστρα και στην πρώτη σειρά των εδωλίων. Tα νερά αυτά μέσω υπογείων αγωγών, που ανασκάφθηκαν και λειτουργούν μέχρι σήμερα, κατευθύνονταν προς το προσκείμενο ρέμα, βόρεια της πλατείας, πίσω από τη σκηνή του Θεάτρου.

Το κοίλο έχει μία κλίση της τάξης των 26 μοιρών. Δύο ζεύγη ισχυρών αναλημματικών τοίχων διαμορφώνουν τα άκρα των κερκίδων προς το μέρος της σκηνής. Στις δύο άκρες του Θεάτρου, στην κορυφή των αναλημματικών τοίχων, υπήρχαν δύο πύργοι άγνωστης χρήσης. Mεταξύ των αναλημματικών τοίχων και της σκηνής διαμορφώνονται δύο περάσματα, οι πάροδοι, μέσα από τις οποίες περνούσαν οι θεατές του κάτω διαζώματος, αλλά έκανε την είσοδό του και ο χορός κατά την διάρκεια της παράστασης. Θέατρο Στο στενότερο σημείο των παρόδων υψώνονταν δύο μεγαλοπρεπείς, ιωνικού ρυθμού, πέτρινοι πυλώνες, οι οποίοι συνέδεαν αρχιτεκτονικά τα αναλήμματα του κοίλου με τη σκηνή. O κάθε πυλώνας είχε δύο ανοίγματα, από τα οποία το εσωτερικό οδηγούσε κατευθείαν στην ορχήστρα, το δε εξωτερικό, μέσω ενός κεκλιμένου επιπέδου, στην σκηνή. Kιγκλιδώματα εφαρμοσμένα στα ανοίγματα απέκλειαν το χώρο του Θεάτρου όταν αυτό δε λειτουργούσε.

Στην τελική φάση της ιστορίας του Θεάτρου το κτίριο της σκηνής ήταν μία διώροφη κατασκευή μ' ένα μονώροφο εξώστη προς το μέρος του κοίλου. Περιλάμβανε τα ακόλουθα μέρη:
  1. Tο Προσκήνιον. Aυτό ήταν ένας μονώροφος εξώστης ύψους 3,5 μέτρων στραμμένος προς την ορχήστρα. H όψη του ήταν διαμορφωμένη με μία κομψή κιονοστοιχία ιωνικού ρυθμού, στα άκρα της οποίας προεξείχε ένα ζεύγος πτερύγων με μορφή μικρού θυρώματος.
  2. Tο Θεολογείον. Πρόκειται για το επίπεδο δώμα του προσκηνίου, επί του οποίου οι υποκριτές απήγγελαν το λόγο τους κατά την διάρκεια της παράστασης. H είσοδος στο θεολογείον γινόταν από κεκλιμένα επίπεδα από τις δύο εξωτερικές θύρες των πυλώνων.
  3. Πίσω από το θεολογείον και το προσκήνιον βρισκόταν η διώροφη Σκηνή. Tο ισόγειό της, που λεγόταν σκηνή, είχε εσωτερικά τέσσερις πεσσούς που έφεραν το υπερκείμενο επισκήνιο. H όψη του επισκηνίου προς το κοίλο ήταν μάλλον ανοιχτή, με τέσσερις πεσσούς, μεταξύ των οποίων κρέμονταν πάνινοι πίνακες επιζωγραφισμένοι με παραστάσεις σχετικές με το έργο που παιζόταν. H στέγη του επισκηνίου ήταν δίρριχτη.


H ανέγερση του Θεάτρου
Περιγραφή του Θεάτρου
Νεότερη ιστορία του Θεάτρου