Αιγυπτιακή Χρονολογία > Απόλυτη Χρονολογία > Σεληνιακό Ημερολόγιο

Το πρωιμότερο αιγυπτιακό ημερολόγιο ήταν κατά πάσα πιθανότητα -όπως και στους περισσότερους αρχαίους πολιτισμούς- ένα σεληνιακό ημερολόγιο, το οποίο περιλάμβανε 12 μήνες διάρκειας 29 ή 30 ημερών ανάλογα με τη διάρκεια της σεληνιακής φάσης, και ξεκινούσε την ημέρα της ηλιακής επιτολής του Σείριου (Σώθις). Στο τέλος αυτού του σεληνιακού έτους, εάν ακόμη δεν είχε εμφανιστεί το αστέρι παρεμβαλλόταν ένας 13ος μήνας. Όταν αργότερα εισήχθη το συμβατικό ετήσιο ημερολόγιο των 365 ημερών το σεληνιακό ημερολόγιο διατηρήθηκε στη λατρεία, καθώς οι θρησκευτικές εορτές συνδέονταν όχι με κάποιες συγκεκριμένες ημερομηνίες αλλά με τις φάσεις της σελήνης. Το συμβατικό αυτό ημερολόγιο ξεκινούσε, όπως και το σεληνιακό, την ημέρα της πρώτης νέας σελήνης μετά την ηλιακή επιτολή του Σείριου.

Παράλληλα με το συμβατικό ημερολόγιο χρησιμοποιούνταν στην Αίγυπτο ένα σεληνιακό ημερολόγιο, οι μήνες του οποίου ισοδυναμούσαν με έναν πλήρη σεληνιακό κύκλο. Η αρχή του σεληνιακού μήνα καθοριζόταν, σε αντίθεση με άλλους πολιτισμούς, από την τελευταία ημέρα ορατότητας της φθίνουσας σελήνης. Αν τη χαραυγή η ημισέληνος έπαυε να είναι ορατή, με την ανατολή του ηλίου ξεκινούσε μαζί με τη νέα ημερολογιακή ημέρα και ο νέος σεληνιακός μήνας. Αυτή η πρώτη ημέρα του σεληνιακού μήνα αναφέρεται συχνά στις αιγυπτιακές πηγές.

Αυτές οι αναφορές μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως δεδομένα απόλυτης χρονολόγησης μόνο όταν είναι γνωστό το συγκεκριμένο έτος της βασιλείας ενός Φαραώ, καθώς μετά από έναν κύκλο 25 ετών οι φάσεις της σελήνης επανέρχονται στις ίδιες ημέρες του αιγυπτιακού έτους. Η μετατροπή μιας αναφοράς του νέου σεληνιακού μήνα σε μια απόλυτη ημερομηνία προϋποθέτει λοιπόν το συνδυασμό της με άλλα χρονολογικά στοιχεία (μία ιστορική ημερομηνία ή μία αναφορά ηλιακής επιτολής της Σώθιος). Τις προϋποθέσεις αυτές πληρούν οι ακόλουθες τρεις πηγές: το αρχείο του el-Lahun, οι επιγραφές του Καρνάκ από την εποχή του Τούθμωσι Γ' και το ημερολόγιο καταστρώματος του παπύρου Leiden.

Δείτε επίσης:
Το αρχείο του el-Lahun
Οι επιγραφές του Καρνάκ
Ημερολόγιο καταστρώματος του παπύρου Leiden