|
O
ανταγωνισμός των εθνών
Tο 1908, για πρώτη φορά οι αθλητές των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν
μέλη εθνικών αποστολών. Η εξέλιξη αυτή συναρτάται με την ανάδειξη
ενός νέου στοιχείου που θα χαρακτηρίζει  έκτοτε
τους Αγώνες: του ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών για την κατάκτηση
μεταλλίων, ανταγωνισμού που πολλές φορές στην ιστορία των
Ολυμπιακών Αγώνων έλαβε και πολιτική σημασία. Η εξέλιξη σήμανε
ταυτόχρονα μια σειρά αλλαγών στην τέλεση των Αγώνων, ιδίως
σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή των αθλητών καθώς και την τελετή
έναρξης και λήξης. Στους Αγώνες του 1908 η συμμετοχή των αθλητών
έπαψε να είναι ατομική υπόθεση. Κάθε εθνική αποστολή επέλεξε
τους αθλητές που θα την αποτελούσαν και κοινοποίησε το σχετικό
κατάλογο στην αρμόδια επιτροπή. Λίγες μόνο ατομικές αιτήσεις
έγιναν αποδεκτές. Επιπρόσθετα, τέθηκε για πρώτη φορά όριο
στον αριθμό των αθλητών που είχαν δικαίωμα να λάβουν μέρος
σε κάθε αγώνισμα από την ίδια εθνική ομάδα. Τέλος, κατά την
τελετή έναρξης, η οποία συνέπεσε με τα εγκαίνια του σταδίου,
οι αθλητές παρέλασαν για πρώτη φορά ως εθνικές αποστολές,
ακολουθώντας τη σημαία της πατρίδας τους.
Παρέλαση αθλητών πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στους πρώτους
σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, στην Αθήνα το 1896, όχι όμως
κατά την τελετή έναρξης, αλλά στην τελετή λήξης των Αγώνων.
Τότε, αμέσως μετά την απονομή μεταλλίων και διπλωμάτων στους
δύο πρώτους νικητές κάθε αγωνίσματος, πραγματοποιήθηκε παρέλαση
των πρώτων ολυμπιονικών, παρ' ότι κάτι τέτοιο δεν είχε προβλεφθεί
στο πρόγραμμα των Αγώνων. Αντίθετα, στις δύο διοργανώσεις
που ακολούθησαν, στο Παρίσι (1900) και το Σεν Λούις (1904),
δεν πραγματοποιήθηκαν τελετές έναρξης και λήξης.
Η τελετή έναρξης των Αγώνων του Λονδίνου πραγματοποιήθηκε
με κάθε επισημότητα, παρουσία της βρετανικής βασιλικής οικογένειας
και άλλων επιφανών ανθρώπων της εποχής, που παρακολούθησαν
την παρέλαση των αθλητών. Η παρέλαση αυτή έγινε η αφορμή για
να σημειωθεί το πρώτο πολιτικό επεισόδιο στην ιστορία των
Αγώνων, με πρωταγωνιστή το Martin Sheridan, κορυφαίο αθλητή
και σημαιοφόρο της ομάδας των ΗΠΑ. Για πρώτη φορά τόσο έντονα,
οι αθλητές που έλαβαν μέρος στους τέταρτους Ολυμπιακούς Αγώνες
δεν αντιπροσώπευαν, τυπικά και ουσιαστικά, μόνο τον εαυτό
τους αλλά, κυρίως, τη χώρα την οποία εκπροσωπούσαν. Έτσι,
εκτός από τον ανταγωνισμό μεταξύ των αθλητών για τη νίκη σε
κάθε αγώνισμα, θεωρήθηκε σημαντικό ποια χώρα θα κατακτήσει
τα περισσότερα μετάλλια, τόσο σε κάθε άθλημα όσο και στο σύνολο
των αγωνισμάτων. Η διάσταση αυτή των Αγώνων ήταν εμφανής και
στη συμπεριφορά των θεατών -Βρετανοί ως επί το πλείστον-,
που επιχείρησαν με κάθε τρόπο να επηρεάσουν την εξέλιξη των
αγωνισμάτων, "παρασύροντας" σε αρκετές περιπτώσεις και τους
(συμπατριώτες τους) κριτές των Αγώνων.
|
