
|
|
Διοικητική οργάνωση
Οι Καταλανοί εγκαθίδρυσαν στο δουκάτο των Αθηνών στρατιωτικούς
και διοικητικούς θεσμούς σύμφωνους με τη νοοτροπία και τις παραδόσεις
τους. Τις σχέσεις τους με το λαό καθόρισαν τα Άρθρα
ή Καταστατικά (Els Capitols de la Companyia) γραμμένα στην καταλανική
γλώσσα και βασισμένα στα Συνήθεια
της Βαρκελώνης, το ισχύον δίκαιο της Βαρκελώνης που ρύθμιζε
τη δημόσια και ιδιωτική ζωή των κατοίκων της. Το κείμενο των Άρθρων δυστυχώς
δε σώζεται ακέραιο, εκτός μόνο από λίγα αποσπάσματά του σε ορισμένα έγγραφα.
Πρωτεύουσα του αθηναϊκού δουκάτου παρέμεινε η Θήβα. Στο δούκα υπάγονταν
ο γενικός επίτροπος, πολιτικός διοικητής του δουκάτου (vicarius, vigerius,
veguer, capitaneus, capita), και ο πρωτοστράτορας, στρατιωτικός διοικητής
του δουκάτου (marescalcus exercitus ducatuum). Το αξίωμα του γενικού επιτρόπου
είχε ιδιαίτερη σημασία κυρίως σε εκείνες τις περιπτώσεις που ο δούκας
ήταν ανήλικος και δεν μπορούσε να ασκήσει τα καθήκοντά του.
Το δημοτικό τοπικό σύστημα αντικατέστησε τη φεουδαρχική οργάνωση των Φράγκων.
Αναφέρονται πέντε κοινότητες (universitates): των Θηβών, των Αθηνών, της
Λιβαδειάς, του Σιδερόκαστρου και των Νέων Πατρών (Υπάτης). Κάθε πόλη είχε
δικό της διοικητή (vicarius) και τον καστελλάνο (castellanus) που είχε
τη στρατιωτική εξουσία, καθώς και χωριστές δημοτικές αρχές με αντιπροσώπους
στο κεντρικό συμβούλιο. Αυτά τα τοπικά συμβούλια των πολιτών αποτελούν
ένδειξη της προσπάθειας των Καταλανών να εγκαθιδρύσουν ένα σύστημα τοπικής
διοίκησης. Οι δημοτικές αρχές των πόλεων απευθύνονταν συχνά με αιτήσεις
τους στο δούκα για την επίλυση ζητημάτων σχετικών με κοινωνικά και διοικητικά
προβλήματα. Ως δικαστική αρχή ενεργούσε ο καστελλάνος
που εκδίκαζε αστικές και ποινικές υποθέσεις.
Η καταλανική γλώσσα ("llengua catalana") διαδέχθηκε τη "lingua franca"
και ορίσθηκε επίσημη γλώσσα του καταλανοκρατούμενου ελληνικού χώρου. Η λατινική βέβαια δεν έπαψε να χρησιμοποιείται, αλλά η σύνταξη των
σπουδαιότερων εγγράφων γινόταν στα καταλανικά.
|