Kυριαρχία των Φλωρεντινών (1388-1456)

Με την πάροδο του χρόνου, το δουκάτο των Αθηνών που ίδρυσαν οι Καταλανοί στην Ελλάδα απομονώθηκε από την εξάρτηση του βασιλείου της Σικελίας. Εσωτερικές διαμάχες και εξωτερικοί εχθροί, Φράγκοι, Τούρκοι, Βενετοί και Φλωρεντινοί, εξασθένισαν σταδιακά τα καταλανικά κρατίδια. Σταδιακά, οι Καταλανοί έχασαν σημαντικές κτήσεις και τελικά δεν μπόρεσαν να διατηρήσουν για πολύ καιρό την εξουσία.

Τη στρατοκρατία των Καταλανών στην ανατολική Στερεά διαδέχθηκε το 1388 η κυριαρχία των φλωρεντινών Acciaiuoli, που είχαν ήδη επιτύχει να εξασφαλίσουν κτήσεις στην Πελοπόννησο. Ο Νerio I Acciaiuoli, εκμεταλλευόμενος τις εσωτερικές έριδες και αναπτύσσοντας έντονη παρασκηνιακή δραστηριότητα, κατάφερε με διπλωματικές κυρίως ενέργειες να γίνει κύριος του δουκάτου των Αθηνών και των Νέων Πατρών (Υπάτης). Ο φλωρεντινός κυρίαρχος της Στερεάς, πεθαίνοντας το 1394, κληροδότησε την Αθήνα στη λατινική εκκλησία της Θεοτόκου (Santa Maria di Atene), αναθέτοντας στη Βενετία την επίβλεψη της εκτέλεσης της διαθήκης του.

Οι Βενετοί, με το πρόσχημα ότι ο όρος της διαθήκης του Nerio τούς έδινε δικαιώματα στην Αθήνα, κατέλαβαν το 1397 την Ακρόπολη, αναχαιτίζοντας τους Τούρκους που είχαν καταλάβει την πόλη των Νέων Πατρών τρία χρόνια πριν και είχαν φτάσει ως τα περίχωρα της Αθήνας. Κύριος όμως εχθρός της Βενετίας ήταν ο Αντώνιος Α' Acciaiuoli, νόθος γιος του Nerio, που πολιόρκησε αμέσως την Αθήνα και κατόρθωσε το 1402 να εκδιώξει τους Βενετούς. Ο Αντώνιος υπήρξε ηγεμόνας του δουκάτου της Αθήνας, αρχικά ως φόρου υποτελής των Βενετών και έπειτα των Τούρκων, στο διάστημα από το 1402 έως το 1435.

Στα μέσα του 15ου αιώνα το δουκάτο γνώρισε μια περίοδο εφήμερης ελευθερίας, όταν το 1444 ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, επιχειρώντας σε μια ύστατη προσπάθεια να ανακτήσει τα εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, κατέλαβε τη Θήβα και ανάγκασε το Nerio ΙΙ Acciaiuoli, διάδοχο του Αντωνίου, να αναγνωρίσει την επικυριαρχία του. Το 1456 όμως οι Τούρκοι, που είχαν από καιρό περικυκλώσει την Αττική, κατέλαβαν την Αθήνα, μετέτρεψαν την Ακρόπολη σε τζαμί (1458) και κατέλυσαν οριστικά τη Λατινοκρατία της περιοχής.