Στις εκλογές του Οκτωβρίου του 1993 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. επανήλθε στην εξουσία με 47%, αποκαθιστώντας έτσι την τραυματισμένη εικόνα και αξιοπιστία του κόμματος αλλά και του αρχηγού του. Η νέα κυβέρνηση έδωσε εξαρχής ιδιαίτερο βάρος στην αντιμετώπιση του δημοσιονομικού προβλήματος. Εγκαταλείποντας τις προεκλογικές υποσχέσεις της, η κυβέρνηση συνέχισε την πολιτική λιτότητας των προκατόχων της και προσανατολίστηκε οικονομικά προς το όραμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, όπως αυτό είχε διαμορφωθεί από τη συνθήκη του Μάαστριχτ (1992). Η κλονισμένη υγεία του Α. Παπανδρέου τον ανάγκασε να αποσυρθεί από την πολιτική, καθώς αδυνατούσε να ασκήσει τα καθήκοντα του. Ο Κωνσταντίνος Σημίτης που τον διαδέχτηκε στην αρχηγία του ΠΑ.ΣΟ.Κ., μετά από εσωκομματικές αντιπαραθέσεις, ηγήθηκε του κόμματος στις εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 1996.

Η εκλογή του σηματοδοτεί δυναμικές αλλαγών και αναδιαρθρώσεων τόσο στην κυβερνητική πολιτική όσο και στη στελέχωση του διοικητικού μηχανισμού από νέα πρόσωπα. Η επικράτηση της "εκσυγχρονιστικής" πτέρυγας στην κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. συνδέθηκε με ένα νέο πρόγραμμα που έθετε εμφατικά το αίτημα της ανανέωσης και του εξορθολογισμού της ελληνικής κοινωνίας. Οι στρατηγικές επιλογές που προωθήθηκαν έρχονταν σε αντίθεση με παγιωμένα πελατειακά δίκτυα αλλά και "λαϊκιστικές" πρακτικές του παρελθόντος. Από τα μέσα της δεκαετίας η -έστω και πλασματική- συναίνεση των δύο μεγαλύτερων παρατάξεων, σχετικά με το μοντέλο ανάπτυξης της χώρας και της ενσωμάτωσής της στο παγκοσμιοποιημένο οικονομικό σύστημα, οδήγησε σε διαφωνίες κυρίως για τη μορφή και τους όρους της διαχείρισης χωρίς να αμφισβητούνται οι θεμελιακές επιλογές (ιδιωτικοποιήσεις, οικονομία αγοράς κ.ά.).

Είναι χαρακτηριστικό ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. φαίνεται να διεμβόλισε την κοινωνική βάση της συντηρητικής παράταξης κερδίζοντας μεγάλο μέρος των ανερχόμενων μεσοστρωμάτων, ενώ η Ν.Δ. απόκτησε πρόσβαση σε τμήματα της μισθωτής εργασίας και των αγροτών. Η τάση αυτή επιβεβαιώθηκε και στην εκλογική διαδικασία του Απριλίου του 2000, όπου το ΠΑ.ΣΟ.Κ. αναδείχτηκε με οριακή διαφορά κυβέρνηση, με 43,8% έναντι 42,8% της Ν.Δ.