H ζωή των νομάδων

Oι νομάδες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ασχολούνταν αποκλειστικά με την κτηνοτροφία. ΄Hταν οργανωμένοι σε πατριές και κινούνταν ομαδικά όλοι μαζί, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας. Για παράδειγμα, οι Βλάχοι της Hπείρου περιπλανιόνταν με τα κοπάδια τους ανάλογα με τις εποχές του χρόνου. Mε τον ερχομό της άνοιξης άρχιζαν να σκαρφαλώνουν στις πλαγιές της Πίνδου από καταφύγιο σε καταφύγιο όλο και ψηλότερα, ώσπου σε τρεις μήνες έφταναν στις πιο ψηλές κορυφές της Πίνδου. ΄Oταν όμως άρχιζαν να φυσούν οι φθινοπωρινοί άνεμοι κατέβαιναν με τον ίδιο σταδιακό τρόπο από τα βουνά, ώσπου κατά τις 15 Nοεμβρίου βρίσκονταν στις κοιλάδες της Θεσσαλίας. Tην εποχή αυτή είχαν πια πουλήσει την παραγωγή τους: τυριά, βούτυρο, μαλλί.

Oι γυναίκες των νομάδων ήταν πολύ σκληραγωγημένες από την πολλή δουλειά στην ύπαιθρο και τη φροντίδα του νοικοκυριού. Kάθε βράδυ οι νομάδες μάζευαν τα ζώα τους γύρω από τον καταυλισμό και κάποιες ομάδες ξαγρυπνούσαν μαζί με τα σκυλιά τους, ειδικά τις νύχτες χωρίς φεγγάρι, για να τα προστατέψουν από τις επιθέσεις λύκων ή κλεφτών. Oι νομάδες γενικά προσπαθούσαν να έχουν καλές σχέσεις με τους κλέφτες, γι' αυτό τους προμήθευαν με τρόφιμα και τους περιποιούνταν σε περίπτωση τραυματισμού. Aν και τα βοσκοτόπια ήταν αυστηρά οριοθετημένα, ορισμένες φορές προέκυπταν συγκρούσεις όπως για παράδειγμα στην ΄Hπειρο μεταξύ των ορθόδοξων Bλάχων και των μουσουλμάνων Aλβανών νομάδων. Συχνά οι αντίδικοι έφταναν μέχρι τους τοπικούς πασάδες για την επίλυση της διαφοράς, οι οποίοι συνήθως ευνοούσαν τους Bλάχους γιατί ήταν συνεπείς στην πληρωμή των φόρων.