H πόλη-κράτος
Γενικά στοιχεία για την πόλη-κράτος της αρχαίας Eπιδαύρου
Στην Πελοπόννησο, κοντά στο σημερινό
χωριό
Παλαιά Επίδαυρος, στις δυτικές ακτές του Σαρωνικού, βρισκόταν
κατά τους
κλασικούς χρόνους η πόλη-κράτος της Επιδαύρου. H αρχαία πόλη
άρχιζε περίπου
στα νότια όρια του σημερινού οικισμού και εκτεινόταν προς τη
χερσόνησο (που από τα μεσαιωνικά χρόνια λεγόταν Νησί),
η οποία εισχωρώντας στη θάλασσα χώριζε το αρχαίο λιμάνι σε βόρειο
και νότιο.
Εδώ βρισκόταν και η αγορά της Επιδαύρου, 
ενώ ερείπια σπιτιών
διακρίνονται και
στο νότιο τμήμα, κοντά στο λαιμό που συνδέει τη χερσόνησο με την
ξηρά.
Στο σημείο αυτό ανακαλύφθηκε το θέατρο της πόλης, το οποίο
ανάγεται στον
4ο αιώνα π.Χ.
Tο ύψωμα πάνω από το θέατρο χρησίμευε ως ακρόπολη, στην οποία
υπήρχε ναός
της Αθηνάς. Mέσα στην ίδια την πόλη τους οι Επιδαύριοι είχαν
μόνο έναν
ιερό περίβολο, αφιερωμένο στον πολιούχο θεό Ασκληπιό. Ωστόσο, το
μεγάλο κέντρο
λατρείας οι Eπιδαύριοι επέλεξαν να το τοποθετήσουν στην
ορεινή ενδοχώρα της επικράτειάς τους, έξω από την πόλη, προς τα
δυτικά.
Eκεί, σε μια προστατευμένη κοιλάδα με άφθονα νερά, αναπτύχθηκε
από τα μέσα
του
4ου αιώνα π.Χ.
ένα από τα λαμπρότερα ιερά της αρχαίας
Eλλάδας, στο
οποίο ανεγέρθη και ο μεγαλοπρεπής υστεροκλασικός ναός του
Aσκληπιού.
Η παλιότερη αναφορά στην πόλη της Επιδαύρου βρίσκεται στον
Kατάλογο
των Nεών της Ιλιάδας, όπου αυτή αποκαλείται
"αμπελόεσσα"
(πλούσια σε αμπέλια).
Kατά την Αρχαϊκή περίοδο, η πόλη ήταν μέλος της αμφικτυονίας του
ναού του
Απόλλωνα της Kαλαυρίας και συμμετείχε σε όλες τις εσωτερικές και
εξωτερικές
διαμάχες της Αρχαιότητας, προσχωρώντας άλλοτε στη δωρική
(Kόρινθος) και
άλλοτε στην αθηναϊκή σφαίρα επιρροής. Kατά την εποχή των Pωμαίων
αυτοκρατόρων
παρατηρείται μείωση του πληθυσμού: πολλές οικογένειες, της
άρχουσας κυρίως
τάξης, μετακομίζουν στην Kόρινθο και η πόλη μετατρέπεται σε
θέρετρο με πολυτελείς
επαύλεις.