H εποχή από το 610 ως τα τέλη του 9ου αιώνα για πολλά χρόνιαχαρακτηριζόταν από τους βυζαντινολόγους ως "Σκοτεινοί Χρόνοι τουΒυζαντίου". Aφενός γιατί είναι μια περίοδος όπου απουσιάζουν σχεδόνολοκληρωτικά οι γραπτές πηγές και αφετέρου γιατί η απουσία αυτή δίνειμια εντύπωση κρίσης, παρακμής και κατάρρευσης του βυζαντινού κράτους.Η σταδιακή αποκάλυψη αρχαιολογικών μαρτυριών και η μελέτη τωνελάχιστων πηγών έχουν δείξει μέχρι τώρα ότι πράγματι η περίοδος απότα μέσα του 6ου αιώνα ως τις αρχές του 7ου αποτελεί ένα σημείοανατροπής της κατάστασης που υπήρχε στο Βυζάντιο τους προηγούμενουςαιώνες (4ο-6ο) και διαμόρφωσης μιας καινούργιας που ολοκληρώθηκε τον9ο και 10ο αιώνα. Τα χαρακτηριστικά της περιόδου αυτής δε δείχνουναπαραίτητα μια εποχή παρακμής, αλλά μια κρίση που κατέληξε σεδιαφορετικού τύπου οργάνωση του χώρου, των πρώτων υλών, τωνανθρώπων και της παραγωγής στο βυζαντινό κράτος, έτσι ώστε οι κάτοικοίτου να μπορέσουν να επιβιώσουν και να ικανοποιήσουν τις νέες ανάγκεςπου εμφανίστηκαν.

Ο 7ος αιώνας, με την αναμφισβήτητα μεγάληοικονομική κρίση, είχε ως κύρια χαρακτηριστικά την αγροτοποίηση τηςοικονομίας, την απλοποίηση των σχέσεων παραγωγής και τομετασχηματισμό σε μεγάλο βαθμό της χρηματικής οικονομίας σεανταλλακτική. Στη διάρκεια του 8ου αιώνα άρχισε, προς απόσβεση τωνμεγάλων απωλειών της αυτοκρατορίας, η διαδικασία της οικονομικήςανάκαμψης, ανάπτυξης και αναδιοργάνωσης των τομέων της οικονομίαςπου είχαν ατονήσει (αστική οικονομία). Ο 9ος υπήρξε αιώνας σχετικήςειρήνης και γαλήνης κατά τον οποίο συνεχίστηκε η διαδικασία οικονομικήςανάπτυξης που ολοκληρώθηκε το 10ο αιώνα, ενώ η χρηματική οικονομίαεπικράτησε και πάλι.