tan zi mat



Περιεχόμενα κεφαλαίου
Η υποδοχή του Χάτι Χουμαγιούν (Ηatt-i Ηumayun) στο Βιδίνι της Βουλγαρίας

(Aπόσπασμα από αναφορά του Aυστριακού προξένου στο Βιδίνι φoν Λενκ με ημερομηνία 8 Μαρτίου 1856 σχετικά με τη δημοσίευση του Χάτι Χουμαγιούν (Ηatt-i Ηumayun) στην πόλη).


Η υποδοχή του μεταρρυθμιστικού διατάγματος στις 6-3-1856 στο Βιδίνι της Βουλγαρίας ήταν μάλλον αρνητική. Πολλοί από τους μουσουλμάνους κατοίκους της πόλης αισθάνθηκαν προδομένοι από το σουλτάνο.


Φωτογραφία (.jpg, 16kB) Η βουλγαρική μετάφραση του Χάτι Χουμαγιούν (Hatt-i Humayun), 1856.
Σόφια, Εθνική βιβλιοθήκη "Κύριλλος και Μεθόδιος".
Ιστορία της Βουλγαρίας, τομ. 6 (1856- 1878), εκδ. Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών, Σόφια 1987, σ. 29.
© Εθνική βιβλιοθήκη "Κύριλλος και Μεθόδιος", Σόφια

[...] Στις έξι τρέχοντος μηνός έλαβε χώρα η επίσημη ανάγνωση του αυτοκρατορικού διατάγματος κατά τον συνήθη τρόπο. Ήδη πριν από μία εβδομάδα ο πασάς (ο διοικητής της επαρχίας) είχε λάβει ένα αντίγραφο της νέας οθωμανικής "χάρτας" (το Χάτι Χουμαγιούν) για να προετοιμάσει κατάλληλα τα πνεύματα. Παράλληλα έγιναν γνωστές οι ιστορικές εξελίξεις από την Κωνσταντινούπολη, οι οποίες προξένησαν μεγάλη αγανάκτηση στους μουσουλμάνους. "Aυτό που φοβόμασταν από καιρό, η προσχώρηση δηλαδή του σουλτάνου στο στρατόπεδο των Φράγκων (των δυτικοευρωπαίων χριστιανών), ανακοινώθηκε τώρα ανοιχτά. Είναι πια αιχμάλωτος σε ξένα χέρια, παιχνίδι των απίστων που θα τον σπρώξουν ακόμη μακρύτερα". Τέτοια και παρόμοια άκουγε κανείς στα καφενεία.
[...]Δεδομένης της κατάστασης, η απροθυμία με την οποία προετοιμάστηκε η εορταστική εκδήλωση, δεν εξέπληξε κανέναν.
[...] Ένα τάγμα εφέδρων διατάχτηκε να καλύψει τα κενά στο χώρο των ακροατών. Από τους κατοίκους της πόλης και των χωριών βρίσκονταν εκεί μόνον 300 άτομα, εκ των οποίων μόνο το ένα τρίτο ήταν Tούρκοι. Eντύπωση προξένησε η επιλογή ενός αρρωστιάρη υπαλλήλου, ο οποίος ανέγνωσε δημόσια το διάταγμα με φοβισμένο ύφος, τραυλίζοντας και με παραπονιάρικη φωνή. Η καθιερωμένη προσευχή που ακολούθησε, η οποία κανονικά προφέρεται με στόμφο, ακούστηκε ψιθυριστά από τα χείλη ενός ημιλιπόθυμου μουφτή (μουσουλμάνος νομομαθής του ιερού νόμου), ενώ το "αμήν" μόλις που επαναλήφθηκε από το πλήθος. [...] Παρόλα αυτά [...] η αντίδραση των μουσουλμάνων στο διάταγμα δεν μπορεί να θεωρηθεί απολύτως αρνητική. [...] Eγώ ο ίδιος παρατήρησα ότι κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης μερικοί, ακούγοντας τη λέξη "μισθός", έριξαν στον καδή[1] με χιούμορ και κακεντρέχεια εύγλωττα βλέμματα (αναφέρεται στις διατάξεις σχετικά με τη μισθοδοσία των ιεροδικαστών, οι οποίοι παραδοσιακά έπαιρναν δοσίματα από τον πληθυσμό). Παρά το ότι το μεγαλύτερο μέρος των Oθωμανών αντιμετωπίζει αρνητικά τις νέες εξελίξεις, υπάρχει ένα μικρό στρώμα ανάμεσά τους, κυρίως οι έμποροι, που θα προσαρμοστούν περίφημα στις νέες συνθήκες.

[1] Καδής:
Ιεροδικαστής. Ο καδής είχε δικαστική και διοικητική αρμοδιότητα στα πλαίσια του καζά, μιας διοικητικής περιφέρειας. Απένεμε δικαιοσύνη με βάση το μουσουλμανικό ιερό νόμο, το σεριάτ (seriat). Κατά την εποχή του Τανζιμάτ η ίδρυση εμπορικών δικαστηρίων και η κωδικοποίηση του δικαίου με βάση δυτικά πρότυπα μείωσαν δραστικά τη σημασία του.

Περιεχόμενα κεφαλαίου © 2000ΙΜΕ
Κατάλογος φωτογραφιών Συντελεστές Αρχή σελίδας 16/04/2000