top

Ανώτερη Πλειστόκαινος


Κατά την περίοδο της ακμής της τελευταίας Παγετώδους (Wuerm III, Late Glacial) επικρατούσαν συνθήκες ψυχρού κλίματος, με περιορισμένες βροχοπτώσεις.

Η βλάστηση ήταν ανάλογη των συνθηκών αυτών ξηρασίας, ήταν δηλαδή βλάστηση τούνδρας-στέππας. Από παλυνολογικές μελέτες του S. Bottema και άλλων ερευνητών στον ελλαδικό χώρο γνωρίζουμε ότι στα χαμηλά επικρατούσε η Αρτεμισία, είδος αψιθιάς, τα Χηνοποδιίδη και η Εφέδρα, βλάστηση χαρακτηριστική συνθηκών στέππας. Στις ορεινές περιοχές, όπου υπήρχε μεγαλύτερη υγρασία, επικρατούσαν τα πεύκα και η βετούλα.

Παρομοίως και η πανίδα παρουσιάζει χαρακτηριστικά περιβάλλοντος στέππας. Στην Ήπειρο επικράτησαν οι ελαφίδες και οι καπρίνες (αίγαγρος, αγριόγιδο κ.ά.), ενώ παρόντες ήταν και οι ιππίδες, τα αρτιοδάκτυλα (άγριο βόδι, αγριόχοιρος), τα σαρκοβόρα, τα ερπετά και τα τρωκτικά. Στο σπήλαιο Φράγχθι Ερμιονίδας επικράτησε ο άγριος όνος και λιγότερο το κόκκινο ελάφι, ενώ στη Στερεά Ελλάδα συνευρίσκονταν το κόκκινο ελάφι, ο αίγαγρος και ο άγριος όνος. Υπάρχουν ενδείξεις, τέλος, ότι σε κάποια σπήλαια γινόταν χρήση θαλάσσιων μαλακίων ως συμπλήρωμα της διατροφής (Φράγχθι: Patella και Monodonta>, Πετράλωνα, Καστρίτσα, Κλειδί).

Αν και αυτή είναι η γενική εικόνα που παρουσίαζε η αιγαιακή χώρα κατά την τελευταία Παγετώδη, δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η χαρακτηριστική τοπογραφία της περιοχής, με τις ποικίλες υψομετρικές διαφορές και το πλούσιο γεωλογικό και υδρολογικό υπόβαθρο, ευνοούσε την ανάπτυξη μικροπεριβαλλόντων και ιδιαίτερων ενδιαιτημάτων (habitats) με εντόπια χαρακτηριστικά. Την ύπαρξη τέτοιων μικροοικοσυστημάτων επιβεβαιώνουν παλαιοεθνολογικές και ζωοαρχαιολογικές μελέτες που αφορούν μεμονωμένες αρχαιολογικές θέσεις, όπως για παράδειγμα οι μελέτες της χλωρίδας και της πανίδας από τα σπήλαια και τις βραχοσκεπές της Ηπείρου (Καστρίτσα, Ασπροχάλικο, Κλειδί) καθώς και από το σπήλαιο Φράγχθι Ερμιονίδας, οι οποίες καταγράφουν τη χαρακτηριστική χλωρίδα και πανίδα της γύρω από την κάθε θέση περιοχής.