Τα φαινόμενα αυτά αντιστράφηκαν ήδη από τα όψιμα στάδια της τελευταίας Παγετώδους (Late Glacial ), αλλά ιδιαίτερα με την έναρξη της Μεσοπαγετώδους που ακολούθησε (Ολόκαινος/Μεσολιθική, 10.000 π.σ.).

Με τη σταδιακή αύξηση της θερμοκρασίας οι πάγοι μετακινήθηκαν σταδιακά και έλιωσαν, γεγονός που είχε δραματικές επιπτώσεις στη γεωμορφολογία της Ευρασίας: το λιώσιμο των πάγων βοήθησε τη διάβρωση των υψηλότερων περιοχών με τη δημιουργία χειμάρρων και ποταμών που μετέφεραν μεγάλες ποσότητες χώματος στις χαμηλότερες περιοχές. Κι ενώ τα χαμηλά σκεπάστηκαν με νέες αποθέσεις από τα υλικά της διάβρωσης των υψηλότερων περιοχών -ιλύ και ασβεστούχο άργιλο (;) loess - η άνοδος της στάθμης της θάλασσας οδήγησε στη βύθιση των μεγάλων λωρίδων γης που ένωναν νησίδες και χερσαία τμήματα, μεγαλώνοντας έτσι την απόσταση μεταξύ τους.

Αν και στον αιγαιακό χώρο οι επιπτώσεις των κλιματικών αυτών αλλαγών ποίκιλλαν ανάλογα με την περιοχή, εντούτοις, οι συνέπειες για την οικονομία ήταν μεγάλες, αφού οι αλλαγές αυτές οδήγησαν σταδιακά στην εντατική εκμετάλλευση ενός ευρύτερου φάσματος παραγωγικών πόρων και στην υιοθέτηση νέων τρόπων διαχείρισης του περιβάλλοντος κατά τη Μεσολιθική εποχή.