Βασικό διακύβευμα της περιόδου υπήρξε ο προσδιορισμός των ορίων του Ελληνισμού.

Σημειώθηκε επέκταση του χώρου ως χώρου της Ελλάδας, δηλαδή του κράτους, και συρρίκνωσή του ως χώρου του Ελληνισμού, δηλαδή του έθνους, ενώ κάποιες ελληνικές κοινότητες παρέμειναν στις παραδοσιακές τους εστίες διατηρώντας το όραμα της Ένωσης.

Στην ενότητα αυτή θα εξετάσουμε τις ελληνικές κοινότητες εκτός εθνικού κέντρου. Ταυτόχρονα, θα παρακολουθήσουμε την κίνηση των ελληνικών πληθυσμών και των στρατιωτών στο χώρο που κάθε φορά αποτελούσε το σκηνικό δράσης σε αυτή την κρίσιμη περίοδο των μετακινήσεων, των συγκρούσεων, των αγώνων, των διωγμών και της προσφυγιάς.