Χριστός στη Βέροια

το κέντρο της Βέροιας βρίσκεται ένας μικρός και λιτός ναός αφιερωμένος στην Ανάσταση του Χριστού, που είναι σήμερα γνωστός απλά ως Χριστός. Σε αντίθεση με το απλό αρχιτεκτονικό σχέδιο (μονόχωρος ξυλόστεγος ναός) και τη λιτή εξωτερική διάρθρωση των τοίχων με τα ελάχιστα κεραμοπλαστικά κοσμήματα, ο ναός διασώζει στο εσωτερικό του ένα ζωγραφικό έργο ιδιαίτερης σημασίας. Η αφιερωματική επιγραφή πάνω από τη θύρα, μία δεύτερη στο νότιο τοίχο καθώς και γραπτές πηγές μας πληροφορούν για την ιστορία του μνημείου. Ο ναός άρχισε να χτίζεται από τον Ξένο Ψαλλιδά, ολοκληρώθηκε ίσως μετά το θάνατό του, από τη σύζυγό του Ευφροσύνη και εγκαινιάστηκε το 1314/5 από τον ίδιο τον πατριάρχη Νίφωνα, που καταγόταν από τη Βέροια και ο οποίος συνδέεται ως κτήτορας με το ναό των Αγίων Αποστόλων στη Θεσσαλονίκη. Σημαντική είναι η μνεία του ζωγράφου. Πρόκειται για τον "Καλλιέργη, όλης Θετταλίας άριστο ζωγράφο", όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η επιγραφή. Ο Καλλιέργης ταυτίζεται με το ζωγράφο Γεώργιο Καλλιέργη, τον οποίο αναφέρει έγγραφο του 1322 της Μονής Χιλανδαρίου στο ¶γιον Όρος ως μόνιμο κάτοικο της Θεσσαλονίκης.
Η αναφορά του ονόματός του στην κτητορική επιγραφή αντικατοπτρίζει τη νέα θέση του ζωγράφου στην καλλιτεχνική δημιουργία, καθώς παλαιότερα ο ζωγράφος θεωρούνταν περισσότερο τεχνίτης παρά καλλιτέχνης.
Πέρα από αυτή την αλλαγή στη νοοτροπία η κάπως αλαζονική αναφορά δικαιολογείται και από την υψηλή ποιότητα που χαρακτηρίζει τη ζωγραφική του. Οι ρωμαλέες μορφές, που έχουν μία φυσική υπόσταση αλλά συγχρόνως αποπνέουν μία πνευματικότητα, η λιτότητα και η αρμονία των συνθέσεων, η χρωματική ευαισθησία αλλά και η βαθιά γνώση των ζωγραφικών μέσων είναι τα στοιχεία των τοιχογραφιών του ναού, που τις συνδέουν με τις σχεδόν σύγχρονες τοιχογραφίες στον Άγιο Νικόλαο τον Ορφανό στη Θεσσαλονίκη και πιστοποιούν την υψηλή στάθμη της καλλιτεχνικής κίνησης στο σημαντικό αυτό κέντρο της αυτοκρατορίας.