παρά στην κερδοφόρα εκμετάλλευση της γης. Μοναδικά κίνητρα για την
περαιτέρω αξιοποίησή της αποτελούσαν η βασική φορολογία, η
δεκάτη,
και σε περιορισμένο βαθμό οι απαιτήσεις της αγοράς.
Ωστόσο, τα κίνητρα αυτά ικανοποιούνταν με το να αυξάνεται η υπό
καλλιέργεια γη και όχι με το να γίνεται αποδοτικότερο το υπάρχον
έδαφος μέσω νέας τεχνολογίας. Οι Βυζαντινοί δεν ενδιαφέρονταν
ιδιαίτερα να διατηρούν καλή την ποιότητα της γης και προτιμούσαν
καλλιέργειες που απέδιδαν περισσότερο προϊόν με τη λιγότερη δυνατή
σωματική εργασία, όπως αυτή των φρούτων ή της ελιάς.Το 12ο αιώνα η αύξηση του πληθυσμού και ίσως εμπορικοί παράγοντες φαίνεται ότι έδωσαν κάποια ώθηση στη βυζαντινή γεωργία. Ωστόσο, οι καινοτομίες που παρουσιάστηκαν στη Δύση την ίδια εποχή δεν έχουν αντίστοιχες στο βυζαντινό χώρο, εκτός από τις περιπτώσεις που μηχανήματα εισήχθησαν από εκεί (όπως ο ανεμόμυλος). Οι χωρικοί εξακολουθούσαν να χρησιμοποιούν ελαφρά ξύλινα άροτρα με κινητό σιδερένιο υνί, που σύρονταν από βόδια. Το αλώνισμα δε γινόταν με ξύλινα εργαλεία αλλά με τα ζώα που έβγαζαν το σπόρο από το στάχυ ποδοπατώντας το. Τέλος, ο σίδηρος που μπορούσε να επενδύσει τα ξύλινα εργαλεία και να ανακουφίσει τον αγρότη ήταν σπάνιος: ο Μιχαήλ Χωνιάτης παραπονιόταν ότι στην Αθήνα του ύστερου 12ου αιώνα δεν υπήρχαν σιδηρουργεία -ακόμη και τα μαχαίρια και τα εργαλεία έπρεπε να εισάγονται από τη Γαρδική!
Σε κάποια κείμενα της εποχής (διαθήκη του μοναχού Γεροντίου στο μοναστήρι της Αγίας Μαρίνας κοντά στη Σμύρνη, Eυρετήριο της Μονής Ξυλουργού ή λειτουργικά βιβλία) αναφέρονται -και πιο σπάνια απεικονίζονται- τα γεωργικά εργαλεία που χρησιμοποιούνταν: το υνί, η μακέλη και το λισγάριον (τσάπες), ο πέλεκυς (τσεκούρι), το κλαδευτήριον, ο πρίων (πριόνι), το δικέλλι και η αξίνη (αξίνες), το τρυπάνιον, η σμίλα (σμίλη) και το δρέπανον (κοντό δρεπάνι). Τη μορφή των βυζαντινών αυτών εργαλείων βλέπουμε σε λίγο μεταγενέστερες απεικονίσεις καθώς είναι ζωγραφισμένα σε υστεροβυζαντινά χειρόγραφα με το κείμενο "Eργα και Hμέρες" του Hσιόδου και άλλα.