Ο αιφνίδιος θάνατος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, το 323 π.Χ. στη Bαβυλώνα, προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στους κύκλους των φίλων και των στρατηγών του, επειδή τότε κλήθηκαν να αποφασίσουν για το πώς έπρεπε να διοικηθεί στο εξής η εκτενής αυτοκρατορία.

Ο προσφορότερος τρόπος, για να διαφυλαχτεί η ενότητα του κράτους, ήταν να αναλάβει την κεντρική εξουσία ένας μόνο νόμιμος διάδοχος του Αλεξάνδρου. Εκείνη την εποχή ως τέτοιος θα μπορούσε να οριστεί ο ανάπηρος πνευματικά ετεροθαλής αδελφός του Αρριδαίος -γιος του Φιλίππου και μιας θεσσαλής χορεύτριας- και ο γιος του Αλεξάνδρου, που έμελλε ωστόσο να γεννηθεί από τη βακτριανή σύζυγό του Ρωξάνη.

Τα πρώτα 20 περίπου χρόνια μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου (323-310 π.Χ.) σημαδεύτηκαν από τους αδιάλειπτους αγώνες των στρατηγών και των φίλων του σε όλες σχεδόν τις περιοχές του κράτους. Στις μεταξύ τους διαμάχες πρωτοστάτησαν ο Αντίπατρος, ο Κάσσανδρος, ο Λυσίμαχος, ο Πολυπέρχων, ο Ευμένης, ο Περδίκκας, ο Αντίγονος Μονόφθαλμος και ο γιος του Δημήτριος Πολιορκητής, ο Πτολεμαίος A' Σωτήρ και ο Σέλευκος Α' Νικάτωρ. Χωρίς να ενδιαφερθούν για την επέκταση των περαιτέρω συνόρων του κράτους οι φίλοι και οι στρατηγοί -άλλοτε συνάπτοντας συμμαχίες μεταξύ τους και άλλοτε αντιστρέφοντας τις συμμαχίες αυτές και πολεμώντας ενάντια στους πρώην συμμάχους τους- επιδίωξαν αρχικά τη διαδοχή, ενώ αργότερα το διαμερισμό του βασιλείου. Η μάχη στην Ιψό, το 301 π.Χ., και ο θάνατος του Αντίγονου τερματίζουν την πρώτη φάση των συγκρούσεων. Από τη νέα πολιτική κατάσταση προέκυψαν 4 σημαντικά βασίλεια: του Κάσσανδρου στη Μακεδονία, του Λυσίμαχου στη Θράκη, του Σέλευκου Α' στην Ασία (από τη Μεσοποταμία ως την Ινδία), του Πτολεμαίου στην Αίγυπτο και την Κυρηναϊκή, του Αντίγονου και του γιου του Δημήτριου Πολιορκητή στη Μικρά Ασία και την Κύπρο. Τους δύο τελευταίους αναγνώριζαν επίσης ως βασιλείς οι περισσότερες πόλεις της κυρίως Ελλάδας και το κοινό των Νησιωτών.