Oι απεικονίσεις τεχνιτών στα αττικά αγγεία πρωτοεμφανίζονται γύρω στα μέσα του 6ου αιώνα π.X. Η δημοτικότητά τους αυξάνεται στο μεταίχμιο του 5ου αιώνα π.X. και ιδίως στο πρώτο μισό του, σε μια εποχή κατά την οποία η Aθήνα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κέντρα καλλιτεχνικής δημιουργίας. Oι σκηνές των τεχνιτών στην αττική αγγειογραφία αντικατοπτρίζουν την ανερχόμενη θέση τους μέσα στην κοινωνία της εποχής καθώς και τις νέες οικονομικές συνθήκες που θα επικρατήσουν. Aπό το δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ. οι σκηνές αυτές εμφανίζονται σπανιότερα και η θεματική τους ποικιλία περιορίζεται.


Στις παραστάσεις των αττικών ερυθρόμορφων αγγείων απεικονίζονται τεχνίτες κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, όπως ο υποδηματοποιός, ο μαραγκός, ο οπλουργός, ο αγγειοπλάστης, ο γλύπτης χάλκινων αγαλμάτων και ο αγγειογράφος. Οι πιο πολυάριθμες σκηνές κατά την Kλασική περίοδο είναι εκείνες των εργαστηρίων των κεραμέων (αγγειογράφων και αγγειοπλαστών) και των μεταλλοτεχνιτών. Πιο συγκεκριμένα, οι τεχνίτες εικονίζονται στο εργαστήριό τους, όπως φαίνεται από τα αγγεία ή τα εργαλεία που είναι κρεμασμένα στον τοίχο ή τοποθετημένα γύρω τους, και ασχολούνται με την κατασκευή ή τη διακόσμηση αντικειμένων. Συχνά κρατούν τα εργαλεία της δουλειάς τους, τα οποία όμως δεν είναι πάντοτε ευδιάκριτα, εξαιτίας του μικρού μεγέθους της απεικόνισής τους. Άλλες μορφές που εικονίζονται σε ορισμένες από τις παραστάσεις τεχνιτών είναι οι φτερωτές Νίκες, οι οποίες στεφανώνουν τους τεχνίτες, ως επιβράβευση της τέχνης τους ή η θεά Αθηνά (πολιούχος της Αθήνας), η οποία με την ιδιότητά της ως Εργάνη (προστάτρια των τεχνών), επιτηρεί και ανταμείβει τις εργασίες τους.


Στην αττική αγγειογραφία απεικονίζονται είτε ομάδες τεχνιτών στα εργαστήριά τους είτε μεμονωμένοι τεχνίτες, οι οποίοι συνήθως εικονίζονται να εργάζονται καθισμένοι. Στη δεύτερη περίπτωση οι σκηνές διακοσμούν το εσωτερικό αγγείων, κυρίως κυλίκων. Μολονότι οι σκηνές των τεχνιτών -όπου απεικονίζονται συνήθως 5-6 άτομα- μπορούν να ερμηνευτούν ως αποσπάσματα από μεγαλύτερες, πρέπει να αναγνωρίσουμε σε αυτές μικρά εργαστήρια, πιθανότατα οικογενειακές επιχειρήσεις, όπου δουλεύουν μαζί άτομα διαφόρων ηλικιών.


Ο Ήφαιστος και η Αθηνά αποτελούσαν τις δύο θεότητες που προστάτευαν τις τέχνες. Tον 5ο αιώνα π.Χ., μάλιστα, ο Ήφαιστος εικονίζεται στα αττικά αγγεία ως τεχνίτης στο εργαστήριό του, να κατασκευάζει την πανοπλία του Αχιλλέα. Και η Αθηνά, επίσης, δεν απεικονίζεται μόνο ως επιβλέπουσα το έργο των τεχνιτών, αλλά και ως δημιουργός.



| εισαγωγή | οίκος | πόλις | Κλασική Εποχή

Σημείωση: Επιλέγοντας τις εικόνες μπορείτε να δείτε αυτές σε μεγέθυνση, καθώς και τις επεξηγήσεις τους.
Οι υπογραμμισμένες παραπομπές (links) οδηγούν σε σχετικά με αυτές κείμενα, ενώ οι μη υπογραμμισμένες αποτελούν επεξηγηματικό γλωσσάρι.