Ο εορτασμός των Μυστηρίων γινόταν το φθινόπωρο, το μήνα Βοηδρομιώνα, διαρκούσε εννέα μέρες και τελούνταν σε διάφορα στάδια. Την πρώτη ημέρα, 14 του Βοηδρομιώνος, μία πομπή ξεκινούσε από την Ελευσίνα με κατεύθυνση το Ελευσίνιο στην Αγορά των Αθηνών. Εκεί, την επόμενη ημέρα, 15 Βοηδρομιώνος, ο Ιεροφάντης εγκαινίαζε την έναρξη της γιορτής. Στο διάστημα από 16 μέχρι 18 Βοηδρομιώνος, οι μύστες -όσοι δηλαδή εισάγονταν στα Mυστήρια για πρώτη φορά- έκαναν ομαδικό μπάνιο στο Φάληρο, για να καθαρθούν. Επακολουθούσε θυσία χοίρων, η οποία συμβόλιζε την εξαφάνιση της Περσεφόνης μέσα στη γη και αποτελούσε βασικό στοιχείο και των Θεσμοφορίων, μιας άλλης γιορτής αφιερωμένης στη Δήμητρα και την Κόρη. |
 |
Η σημαντικότερη εκδήλωση ήταν η πομπή που ξεκινούσε από την Αθήνα προς την Ελευσίνα με σκοπό τη μεταφορά των ιερών αντικειμένων που θα χρησιμοποιούνταν στις τελετουργίες μέσα σε κλειστά κιβώτια (κίστες). Το πλήθος πορευόταν με εκστατικές κινήσεις και επικλήσεις προς τον Ίακχο.
Όταν η πομπή έφτανε στο ιερό της Ελευσίνας, μυημένοι και αμύητοι είχαν πρόσβαση στο ναό της Άρτεμης και του Ποσειδώνα, στους βωμούς και σε μία πηγή. Στον περίβολο όμως που υπήρχε πίσω από αυτά δεν επιτρεπόταν να πλησιάσουν οι αμύητοι. O πρώτος χώρος που αντίκριζαν οι μύστες μόλις περνούσαν την πύλη του περιβόλου ήταν μία σπηλιά αφιερωμένη στον Πλούτωνα. Mε την είσοδό τους σε αυτήν προσέγγιζαν συμβολικά την είσοδο στον Κάτω Κόσμο.
 |
Την άφιξη των μυστών στην Ελευσίνα ακολουθούσε μία τελετή καθαρμού και νηστείας. Σύμφωνα με μαρτυρίες αρχαίων συγγραφέων οι μύστες έπρεπε να μεταφέρουν τα ιερά (μυστικά αντικείμενα) από ένα σκεύος σε άλλο, ενώ η νηστεία έληγε με την κατάποση του κυκεώνος (χυλός από δημητριακά, του οποίου η ακριβής σύσταση αλλά και ο συμβολισμός παραμένουν άγνωστα). Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι οι διαδικασίες μύησης δεν είχαν τόσο πληροφοριακό χαρακτήρα, αλλά κυρίως αποτελούσαν δοκιμασίες μέσα από τις οποίες ο μύστης έφτανε στην απαιτούμενη πνευματική κατάσταση προκειμένου να μετάσχει στις μυστικές τελετές. Λεπτομέρειες για τον τρόπο διεξαγωγής της διαδικασίας μύησης δεν είναι γνωστές, αλλά πιθανότατα έμμεσα ο μυούμενος αντιλαμβανόταν ότι αυτή είχε ολοκληρωθεί. |
H κυρίως τελετή γινόταν στο Tελεστήριο, όπου ο Iεροφάντης παρουσίαζε τα ιερά αντικείμενα. Tο στάχυ, ιερό φυτό της Δήμητρας, ήταν ένα από τα σύμβολα που αποτελούσαν τον πυρήνα της λατρείας. Κάθε χρόνο θεριζόταν από την ιέρεια ή από κάποιο θεράποντα του ιερού τελετουργικά από το ιερό χωράφι της θεάς και φυλασσόταν στο ιερό. Eπιδεικνυόταν από τον Ιεροφάντη σε καταληκτική τελετή των Ελευσίνιων Μυστηρίων, κατά την οποία ανήγγειλε τη θεϊκή γέννηση του Bριμού από τη Bριμώ. Oι θεωρίες για την ταυτότητα τόσο του γιου όσο και της μητέρας ποικίλλουν (Ίακχος/Διόνυσος-Περσεφόνη ή Πλούτος-Δήμητρα), ενώ για το συμβολισμό του σταχυού συγκλίνουν στο ότι σχετιζόταν με τον κύκλο της επίγειας ζωής και με την προσδοκία της μεταθανάτιας. Ο συμβολισμός αυτός επιτυγχανόταν μέσα από τον κύκλο ζωής του ίδιου του φυτού. |
 |
 |
 |
|
| |
|||
| |||