Από τα τέλη κιόλας του 8ου αιώνα π.Χ. στα μεγάλα ελληνικά ιερά παρατηρείται μία σημαντική αύξηση στα χάλκινα αγγεία και σκεύη, που αποκαλούνται γενικώς "ανατολικά". Πρόκειται για φοινικικές και βορειοσυριακές φιάλες, για φρυγικά "πιάτα", για κυπριακούς τρίποδες και για διαφόρων τύπων χάλκινους λέβητες, κυρίως από την Ιωνία. Ταυτόχρονα παρατηρείται και η διάδοση μίας νέας τεχνολογίας τόσο στην κατεργασία και χύτευση των μετάλλων, όσο και στην τελική επεξεργασία των μεταλλικών προϊόντων. Αναπτύχθηκαν οι τεχνικές της σφυρηλάτησης και της εμπίεσης, της χάραξης, της χύτευσης σε διβάλβιδες μήτρες, της χύτευσης με "χαμένο κερί" και το τελείωμα στον τροχό. Οι περισσότεροι από τους προαναφερθέντες τύπους αγγείων στη διάρκεια του 7ου αιώνα π.Χ. βρήκαν μιμητές και στα ελληνικά εργαστήρια. Ξεχωρίζουν οι λέβητες με προτομές γρυπών στο χείλος, των οποίων τα δύο σημαντικότερα κέντρα παραγωγής ήταν η Σάμος και η Ολυμπία.


Σύμφωνα με τους αρχαίους συγγραφείς, πολλά και μεγάλα αγγεία από πολύτιμα μέταλλα αφιερώθηκαν στα πανελλήνια ιερά από βασιλείς της Λυδίας, όπως το Γύγη και τον Κροίσο. Ο Ηρόδοτος αναφέρεται με θαυμασμό σε υπερμεγέθεις χρυσούς και αργυρούς κρατήρες σαμιακής κατασκευής. Από τα πρώιμα τορευτικά έργα σε πολύτιμα μέταλλα για πολλά χρόνια ήταν γνωστή μόνο μία χρυσή φιάλη, αφιέρωμα των Κυψελιδών στην Ολυμπία, και ένας αργυρός κάνθαρος από τη Ρόδο. Πρόσφατα όμως αποδείχτηκε ότι ένα σύνολο εξαίρετων αργυρών αγγείων των μέσων του 6ου αιώνα π.Χ., που είχε φτάσει λαθραία στις ΗΠΑ, προερχόταν από τον τάφο ενός λυδού ηγεμόνα κοντά στην σημερινή πόλη Ουσάκ της Τουρκίας. Το σύνολο περιλαμβάνει φιάλες, οινοχόες, κάλυκες, αλάβαστρα, θυμιατήρια, αρύταινες και πυξίδες. Είναι όλα έργα ιώνων τορευτών, οι οποίοι κατόρθωσαν να αποτυπώσουν την ιδιομορφία της ελληνικής τέχνης, ακόμα κι όταν ακολουθούσαν πιστά τα ανατολικά πρότυπα σχημάτων και διακόσμησης. Μερικά επίσης αργυρά αγγεία, ιωνικής προέλευσης ή έμπνευσης, έχουν βρεθεί σε τάφους της Μακεδονίας, της Θράκης και της Σκυθίας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εξέλιξη της φιάλης που διακοσμείται με άνθη λωτού, και της οποίας δείγματα έχουν βρεθεί από τα Βαλκάνια έως τον Καύκασο.


Με εξαίρεση τους λέβητες, λίγα πράγματα γνωρίζουμε για τα χάλκινα αγγεία των εργαστηρίων της Μικράς Ασίας. Μερικά μεγάλα αγγεία (αμφορείς, κάδοι, υδρίες) που έχουν βρεθεί στη Μακεδονία και τη Σκυθία αποδίδονται από ορισμένους ερευνητές στην Ιωνία. Από τα μικρά αγγεία του τέλους του 7ου αιώνα ξεχωρίζουν λίγα χάλκινα "πιάτα" με εγχάρακτη διακόσμηση, αν και η απόδοσή τους στην Ιωνία ή την Κόρινθο ακόμη διχάζει τους ειδικούς. Ούτε από την Αττική έχουν σωθεί πολλά μεταλλικά αγγεία και τα αποσπασματικά ευρήματα της Ακρόπολης δε βοήθησαν ιδιαίτερα στην ταύτιση αττικών τύπων, εφόσον το ιερό προσέλκυε προσκυνητές από διάφορες περιοχές και προπάντων Ίωνες. Στα τέλη της Αρχαϊκής περιόδου κατασκευάζονταν λέβητες και υδρίες που χρησίμευαν συχνά ως τεφροδόχοι.



| εισαγωγή | γράμματα | τέχνες | θρησκεία | Αρχαϊκή Περίοδος

Σημείωση: Επιλέγοντας τις εικόνες θα δείτε μια σύντομη περιγραφή.